به گزارش پایگاه خبری «عصر ساختمان» به نقل از ایسنا، ثبت نام 2 میلیون  506 هزار و 63 هزار نفر تا روز 17 دی ماه 1400 در طرح نهضت ملی مسکن از یک طرف گویای تقاضای بالقوه برای مسکن در کشور و از سوی دیگر امیدواری خانوارها برای خانه‌دار شدن از طریق این طرح را نشان می‌دهد. از 20 دی ماه نیز ثبت نام از افراد مجرد بالای 23 سال در این پروژه آغاز می شود. در عین حال نمی‌توان نگرانی اقشار پایین و متوسط جامعه از پرداخت آورده اولیه و اقساط این واحدها را نادیده گرفت.

رقم تسهیلات 250 تا 450 میلیون تومان

چند روز قبل، رستم قاسمی ـ وزیر راه و شهرسازی ـ میزان آورده اولیه برای ساکنان شهر تهران را حدود 150 میلیون تومان اعلام کرد. مبلغ وام این طرح نیز در تهران 450 میلیون تومان، در کلان‌شهرهای بیش از یک میلیون نفر 400 میلیون تومان، مراکز استانها 350 میلیون، سایر مناطق شهری 300 میلیون و در روستاها 250 میلیون تومان با حداکثر مدت بازپرداخت 18 سال و طول دوره مشارکت ساخت 2 تا 3 سال است.

درخصوص قیمت تمام شده نیز بارها مسئولان وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده‌اند که قیمت واحدها براساس نرخ تمام شده خواهد بود که طبیعتا قیمت مصالح ساختمانی و دستمزد می‌تواند در نرخ تمام شده تاثیر بگذارد. به همین دلیل پرداخت به‌موقع آورده از سوی متقاضیان در تحویل به‌موقع و مصون ماندن طرح از تورم‌های آتی تاثیرگذار است.

اقشار پایین و متوسط در تهران ماهیانه 3.2 تا 4.2 میلیون تومان می‌پردازند

آنطور که از شواهد و قرائن برمی‌آید وزارت راه و شهرسازی در تلاش است تا نرخ سود تسهیلات برای دهکهای 4 و 5 جامعه 9 درصد و برای دهکهای 1 تا 3 که عمدتا اقشار تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند 5 درصد تعیین شود. با این حساب در تهران برای تسهیلات 450 میلیون تومانی با نرخ سود 9 درصد برای دهک‌های4 و 5، مبلغ اقساط بدون سود دوران مشارکت 4 میلیون و 200 هزار تومان است. همچنین رقم اقساط با نرخ سود 5 درصد برای دهک‌های اول تا سوم نیز بدون سود دوران مشارکت 3 میلیون و 200 هزار تومان برآورد شده است.

در شهرهای با جمعیت بیش از یک میلون نفر برای تسهیلات 400 میلیون تومانی با با نرخ سود 9 درصد برای دهک‌های4 و 5، مبلغ اقساط بدون سود دوران مشارکت 3 میلیون و 700 هزار تومان است. همچنین رقم اقساط با نرخ سود 5 درصد برای دهک‌های اول تا سوم نیز بدون سود دوران مشارکت 2 میلیون و 800 هزار تومان برآورد شده است.

در مراکزاستان برای تسهیلات 350 میلیون تومانی با نرخ سود 9 درصد برای دهک‌های4 و 5، مبلغ اقساط بدون سود دوران مشارکت 3 میلیون و 300 هزار تومان است. همچنین رقم اقساط با نرخ سود 5 درصد برای دهک‌های اول تا سوم نیز بدون سود دوران مشارکت 2 میلیون و 500 هزار تومان برآورد شده است.

در سایر مناطق شهری برای تسهیلات 300 میلیون تومانی با نرخ سود 9 درصد برای دهک‌های4 و 5، مبلغ اقساط بدون سود دوران مشارکت 2 میلیون و 800 هزار تومان است. همچنین رقم اقساط با نرخ سود 5 درصد برای دهک‌های اول تا سوم نیز بدون سود دوران مشارکت 2 میلیون و 100 هزار تومان برآورد شده است.

در مناطق روستایی برای تسهیلات 250 میلیون تومانی با نرخ سود 9 درصد برای دهک‌های4 و 5، مبلغ اقساط بدون سود دوران مشارکت 2 میلیون و 300 هزار تومان است. همچنین رقم اقساط با نرخ سود 5 درصد برای دهک‌های اول تا سوم نیز بدون سود دوران مشارکت 1 میلیون و 800 هزار تومان برآورد شده است.

در این مدل تخصیص یارانه نرخ سود به گروههای کم درآمد رقم اقساط را کاهش داده و پرداخت آن را برای خانوار توان‌پذیر می‌کند.

مبلغ اقساط ماهیانه برای سایر اقشار 3.9 تا 7 میلیون تومان

از سوی دیگر نرخ سود تسهیلات نهضت ملی مسکن برای دیگر اقشار جامعه 18 درصد تعیین شده است. بر این اساس در تهران برای تسهیلات 450 میلیون تومانی، مبلغ اقساط ماهانه بدون سود دوران مشارکت 7میلیون تومان است.

در شهرهای با جمعیت بیش از یک میلیون نفر برای تسهیلات 400 میلیون تومانی مبلغ اقساط ماهانه بدون سود دوران مشارکت 6 میلیون و 300 هزار تومان است. در مراکز استان‌ها برای تسهیلات 350 میلیون تومانی مبلغ اقساط ماهانه بدون سود دوران مشارکت 5 میلیون و 500 هزار تومان است. همچنین، در سایر شهرها برای تسهیلات 300 میلیون تومانی مبلغ اقساط ماهانه بدون سود دوران مشارکت 4 میلیون و 700 هزار تومان است. در مناطق روستایی برای تسهیلات 250 میلیون تومانی مبلغ اقساط ماهانه بدون سود دوران مشارکت 3 میلیون و 900 هزار تومان است.

متقاضی می‌تواند در صورت تمایل سود دوران مشارکت مدنی را نیز به صورت اقساطی در طول دوره فروش اقساطی پرداخت کند.

تسهیلات خرید مسکن از محل اوراق ممتاز بانک مسکن و اقساط ماهانه

از طرف دیگر، تسهیلات خرید مسکن از محل اوراق ممتاز بانک مسکن به صورت انفرادی و زوجین قابل پرداخت است. نرخ سود این تسهیلات 17.5 درصد و بازپرداخت آن 12 ساله خواهد بود. جزئیات این بخش نیز شامل موارد زیر است:
اقساط ماهانه تسهیلات 400 میلیون تومانی زوجین در تهران ماهانه 6 میلیون و 700 هزار تومان و اقساط ماهانه تسهیلات 200 میلیون تومانی انفرادی در تهران،  ماهانه 3 میلیون و 300 میلیون تومان است.

اقساط ماهانه تسهیلات 320 میلیون تومانی زوجین در مراکز استان ماهانه 5 میلیون و 300 هزار تومان و اقساط ماهانه تسهیلات 160 میلیون تومانی انفرادی در مراکز استان،  ماهانه 2 میلیون و 700 میلیون تومان است.

اقساط ماهانه تسهیلات 240 میلیون تومانی زوجین در سایر شهرها ماهانه 4 میلیون تومان و اقساط ماهانه تسهیلات 120 میلیون تومانی انفرادی در سایر شهرها،  ماهانه 2 میلیون تومان است.

قسط نهضت مسکن، کمتر از اجاره بها است

وزارت راه و شهرسازی با مقایسه مبلغ اجاره ماهیانه که مستاجرها پرداخت می‌کنند، مشارکت در طرح نهضت ملی مسکن را مقرون به صرفه دانسته است. طبق تحلیل این وزارتخانه و با اتکا به اجاره‌بهای هر مترمربع در شهر تهران در پایان آذرماه 1400 که معادل 84 هزار تومان است، اجاره ماهانه یک واحد آپارتمان 100 متری در شهر تهران حدود 8 میلیون و 400 هزار تومان خواهد بود. از این رو پرداخت اقساط تسهیلاتی برای ساخت مسکن کمتر از هزینه اجاره یک واحد مسکونی برای زندگی خواهد بود با این تفاوت که پرداخت اقساط منجر به خانه‌دار شدن خانوار خواهد شد.

با وجود اجاره‌بها فوق‌الذکر همچنین تأمین هزینه‌های زندگی، امکان پس‌انداز برای خانوار وجود نخواهد داشت. با فرض اینکه خانوار بتواند پس‌انداز کند، با وجود تورم دو رقمی در کشور که منجر به کاهش ارزش پول ملی شده و افزایش قیمت مسکن، امکان خرید واحد مسکونی توسط خانوار کاهش خواهد یافت. در صورتیکه خرید اقساطی مسکن در واقع اتکا به پس انداز آتی است و خیلی زودتر خانوار را به هدف خود می رساند. همچنین با مکانیزیم خانه دارشدن با استفاده از تسهیلات ساخت و نوسازی مسکن در برنامه حمایتی دولت (نهضت ملی مسکن) که اراضی دولتی را مورد استفاده قرار می‌دهد و هزینه زمین تقریبا صفر می‌شود، طول دوره انتظار خانوار برای خرید مسکن به شدت کاهش خواهد یافت.

همچنین، دریافت تسهیلات مذکور توسط خانوار چه به صورت شخصی و چه در طرح حمایتی دولت منجر به ایجاد مالکیت واحد مسکونی می‌شود که علاوه بر تامین نیاز اساسی خانوار برای مکان زندگی، یک کالای سرمایه‌ای و با دوام نیز محسوب می‌شود و همرا با رشد قیمت‌های عمومی، قیمت مسکن به عنوان سرمایه خانوار نیز افزایش می‌یابد، درحالیکه مبلغ اقساط در طی سال‌های بازپرداخت تسهیلات (حداکثر 18 سال) ثابت خواهد بود.

با توجه به اینکه طول دوره ساخت حداقل 2 تا 3 سال به طول می‌انجامد و متقاضی باید پس از تکمیل واحد مسکونی و تحویل واحد شروع به پرداخت اقساط کند عملا رقم اقساط محاسبه در فوق از دو تا سه سال آینده آغاز خواهد شد. بدیهی است تا آن زمان درآمد ماهانه خانوار نیز تقریباً معادل با تورم افزایش خواهد یافت و پرداخت اقساط برای خانوار توان‌پذیر شده و فشار پرداخت اقساط کاهش می‌یابد.

مطابق تحلیل وزارت راه و شهرسازی، پس از آغاز دوران فروش اقساطی و شروع بازپرداخت تسهیلات، مبلغ تسهیلات ثابت باقی می‌ماند، در حالی که درآمد خانوار متناسب با تورم سالانه افزایش خواهد یافت. از این رو در دو الی سه سال ابتدایی دوران فروش اقساطی، بازپرداخت تسهیلات ممکن است در برخی موارد با فشار مالی برای خانوار همراه باشد اما پس از گذشت دو تا سه سال ابتدایی فروش اقساطی و با افزایش درآمد خانوار، پرداخت اقساط تحمل‌پذیرمی‌شود و خانوار تحت فشار نخواهد بود.

وزارت راه و شهرسازی قبلا اعلام کرده بود که دولت بیشترین کمک یارانه‌ای را برای تسهیلات گروههای کم درآمد متقاضی طرح نهضت ملی مسکن انجام خواهد داد. دولت برای تأمین مسکن گروه‌های کم‌درآمد و حمایت از این اقشار پرداخت یارانه سود تسهیلات را در نظر گرفته که وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده در حال حاضر مجدانه پیگیر تأمین منابع لازم برای پرداخت یارانه سود اقشار کم‌درآمد جامعه است.