عصر ساختمان- حفاظت و نگهداری از بناهای تاریخی و ارزشمند نیاز به دلسوزی و توجه همگان بویژه مسئولان مربوطه دارد.
به گزارش پایگاه خبری «عصر ساختمان» به نقل از ایران آنلاین ، در این ارتباط، آثاری هستند که با داشتن هویت و تاریخ، در جذب گردشگر و درآمد زایی و کاهش بیکاری نقش بسزایی نیز ایفا میکنند. تخت جمشید و پاسارگاد در فارس و نقش برجسته «آنوبا نی نی» در سرپل ذهاب کرمانشاه در زمره این آثار است که نباید در حفاظت از آنها غفلت کرد.
بنای حیرت انگیز پارسی در معرض نابودی
آثار تاریخی تخت جمشید و پاسارگاد مملو از شگفتی و فرهنگ غنی مردمانی است که ویرانههای آن پس از گذشت 2 هزار و 500 سال همچنان مورد تحسین هربیننده ایرانی وخارجی است. براستی راز این جاودانگی که امروز در معرض نابودی قرار گرفته، چیست؟ آیا حفر 16 هزار حلقه چاه عمیق در منطقه باعث فرسایش و نشست زمین در این محدوده شده است؟
«مسعود رضایی منفرد» مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید در گفتوگوبا «ایران» گفت: دردولت دهم از مشکلات اساسی این مجموعه اعتبارات ملی بود که به استانی تبدیل شد وضربههای مهلکی را بر آن وارد کرد. اما با توجه به سیاست دولت یازدهم، امسال یک ردیف بودجه به آثار باستانی تخت جمشید اختصاص یافته که اگر محقق شود کارهای خوبی در زمینههای عمرانی، ساماندهی، حفاظتی و پژوهشی برای آن انجام خواهد شد. از طرفی، با محقق شدن این بودجه برنامههای پژوهشی نیزرونق بیشتری میگیرد وکارمرمت هم بسرعت انجام میشود.
رضایی منفرد با اشاره به اینکه برای آسیبهای انسانی وعوامل فرسایش طبیعی مطالعاتی انجام گرفته، اضافه کرد: کار مرمت شروع شده و در این خصوص تفاهمنامهای هم با کشور ایتالیا برای استحکام بخشی بناها به امضا رسیده و درحال انجام است.
وی با اشاره به ممنوعیت پرواز برفرازآسمان محوطه جهانی تخت جمشید، بیان کرد: از آنجا که این بنا، محوطهای تاریخی و جهانی است، طبق قوانین هوایی، پرواز در این منطقه از ارتفاع پایین به دلیل اینکه باعث لرزش و تخریب بناهای باستانی میشود، ممنوع است.
مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید با تأکید بر اینکه حفر 16هزارحلقه چاه عمیق در منطقه باعث فرسایش و نشست زمین در این محدوده تاریخی وارزشمند شده، افزود: جلسات متعددی با سازمانهای مربوطه و متولیان برای جلوگیری از حفر چاههای عمیق داشته ایم، اما تاکنون نتیجه مطلوبی به دست نیامده است. همچنین درباره این نکته که بازدید گردشگران خارجی در سه ماه نخست امسال رشد داشته، باید گفت که از ابتدای امسال بیش از 30 هزار گردشگر خارجی ازشهر تاریخی تخت جمشید بازدید کرده اند. بیشترین گردشگران از کشورهای آلمان، ایتالیا و فرانسه بوده اند که میانگین سنی آنان نیز کاهش پیدا کرده است.
نیازمند تأمین اعتبار هستیم
«حمید فدایی» مدیر پایگاه محوطه میراث جهانی پاسارگاد نیز درخصوص برنامههای سالانه این پایگاه، گفت: امسال درصورت تأمین اعتبار، برنامههای اجرایی و پژوهشی انجام میشود و براساس طرح اولیه این برنامهها هر پنج سال یکبار مورد بازنگری قرار میگیرد و بنا داریم آن را اصلاح کنیم. این طرح شامل بازنگری عرصه و حریمهای مجموعه تاریخی پاسارگاد است.همچنین با ایجاد بانک فعال در محوطه تاریخی، بنا داریم از ورود خودرو بازدیدکنندگان به داخل محوطه جلوگیری کرده و وسایل نقلیه مناسب را برای گردشگران در نظر بگیریم. تفاهمنامهای با هیأتهای پژوهشی از کشورهای فرانسه وایتالیا برای حفاظت و مرمت محوطه وسنگهای فرسوده این مجموعه تاریخی به امضا رسیده است. البته ناگفته نماند که از سه سال پیش کارمرمت آغازشده و امسال نیز ادامه مییابد. با یک هیأت فرانسوی در زمینه اندازهگیری ژئوفیزیک محوطه باستانی با استفاده از دستگاهی برای کشف بقایای معماری درزیرزمین، همکاری داریم.فدایی با اشاره به اینکه عوامل محیطی در فرسایش وتخریب محوطه شهرتاریخی پاسارگاد دخیل است، تصریح کرد: با همکاری یک هیأت ایتالیایی نیز برای شناسایی وترکیـــب ســـنگها، آزمایشــــگاهی راهاندازی کردهایم که کارمرمت وبناسازی درحال انجام است.
قدیمیترین حجاری ایران وخاورمیانه نیازمند مرمت است
با این حال، «جلیل بالایی» مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمانشاه نیز با اشاره به اینکه از قدیمیترین آثار باستانی استان نقش برجسته «آنوبانی نی» سرپل ذهاب است که به دلیل آسیبهای طبیعی، غیرطبیعی وفرسایش نیاز به مرمت دارد، اظهارداشت: به گواه مقالات و گزارشهای علمی منتشر شده، این نقش برجسته به نوعی قدیمیترین حجاری ایران و خاورمیانه محسوب میشود. قدیمیترین مطالعه روی این اثر مربوط به حدود 175 سال پیش است که در سال 1840 میلادی، توسط «پاسکال کوست» نقاش، معمار و خاورشناس فرانسوی صورت گرفته و طرحی از آن را ترسیم کرده است. این کتیبه در بین محققان به دلیل مرجع بودن در مبحث تاریخ نگاری و تطابق تاریخی دورههای تاریخی اهمیت فراوان داشته و برای مردم هم از اهداف گردشگری محسوب شده و پر بازدیدکننده است.
وی با اشاره به فرسایشهای طبیعی وغیر طبیعی نقش برجسته آنوبا نی نی، خاطرنشان کرد: بیش از 42 قرن از ایجاد این نقش برجسته میگذرد و بنابراین وجود آسیبهای طبیعی و فرسایش در آن اجتبابناپذیر است. همچنین قرار گرفتن این اثر در ارتفاع حدود 16 متری از سطح زمین و وجود مراقبین آثار تاریخی و انجمنهای مردم نهاد در محافظت از این کتیبه مؤثر است.
بالایی با اشاره به اینکه نقش برجسته آنوبا نی نی در محوطه مدرسهای قراردارد، بیان کرد: در خصوص مدرسه موجود هم در اینگونه مسائل اولویت با آزادسازی حریم فنی و منظری اثر است. جلسات متعددی با مسئولان شهرستان در این زمینه برگزار شده و خوشبختانه خروجی مناسبی هم داشته است. با توجه به اینکه مجموعه نقوش صخرهای موجود در مدرسهای قرار دارد، بنا داریم با خرید این محل آن را به مرکز پژوهشی - باستانی تبدیل کنیم.