عصر ساختمان- مسئولان ارشد شیراز درحالی اصرار بر تداوم طرح احداث مسیر تازه برای دسترسی کوتاه زائران به شاهچراغ و آستان احمدی و محمدی را دارند که متولیان میراث فرهنگی، کارشناسان و دوستداران میراث فرهنگی از اجرای پروژههای شهری و ارائه طرحهای چکشی مسئولان استانی در احداث خیابان ۲۴متری در بافت تاریخی شیراز که این بافت ارزشمند کشور را با خطر تخریب مواجه میکند، اظهار نگرانی کردهاند.
به گزارش پایگاه خبری« عصر ساختمان» به نقل از همشهری آنلاین، پس از تخریبهای گسترده در سالهای اخیر که هویت بافت تاریخی شیراز را نشانه گرفت، طرح احداث خیابان 24متری برای رفع ترافیک و تسهیل دسترسی زائران به حرم شاهچراغ(ع) موضوع تازهای نبود. سالهاست که تکهتکه از بافت تاریخی 360هکتاری شیراز دستخوش تخریبهای بیامان میشود؛ بیآنکه در اجرای پروژههای شهری کوچکترین وقفهای ایجاد شود.
آنطور که فعالان میراث فرهنگی در شیراز عنوان کردهاند هماکنون 12تا 20هزار متر از بخش شمالی بازار وکیل در گذر سیدذوالفقار بهمنظور ساخت مجتمعهای تجاری تخریب شده است. این اتفاق درحالی در بخشی از بافت تاریخی شیراز درحال وقوع است که مسئولان ارشد شهری در جلسه هفته گذشته خود با امام جمعه شیراز بر احداث مسیر تازه و تسهیل دسترسی به شاهچراغ تأکید کردند.
مخالفت سازمان میراث فرهنگی با خیابانکشی در بافت تاریخی
مصیب امیری، مدیرکل اداره میراث فرهنگی استان فارس اما تنها نماینده میراث فرهنگی استان فارس بود که در این جلسه حضور داشت. او درخصوص نظر سازمان میراث فرهنگی نسبت به احداث خیابان 24متری در بافت تاریخی شیراز در جلسه با امام جمعه و مسئولان ارشد شهری شیراز گفت: واقعیت ماجرا این است که مسئولان شهری و امام جمعه شهر شیراز بر تسهیل دسترسی به شاهچراغ تأکید دارند اما آنچه مهم است و سازمان میراث فرهنگی بهعنوان متولی حفاظت از بافت تاریخی بهدنبال آن است چگونگی دسترسی به شاهچراغ است.
رئیس اداره میراث فرهنگی استان فارس گفت: تا این لحظه طرحی به اداره میراث فرهنگی درخصوص دسترسی به شاهچراغ از طریق احداث خیابان 24متری داده نشده است که میراث فرهنگی بخواهد با آن مخالفت کند.
وی افزود: در بافت تاریخی شیراز چندین گذر تاریخی وجود دارد که میتوان برای دسترسی به شاهچراغ(ع) با نگاه کاملا کارشناسانه به تقویت همین گذرهای قدیمی پرداخت، بدون آنکه لازم باشد مسئولان اقدام به احداث خیابان و مسیر تازه کنند.
او با اشاره به اینکه درحال حاضر چندین طرح از سوی مشاوران مختلف مطرح شده و لازم است طرحها بررسی شود، تأکید کرد: اداره میراث فرهنگی استان فارس معتقد است باید گرههایی از بافت تاریخی شیراز باز و راههای دسترسی تقویت شود، بدون آنکه تخریب صورت بگیرد؛ از همین رو پس از بررسی طرح مشاوران و طی شدن روال قانونی تصمیمگیری میشود.
امیری گفت: با اینکه جلسه هفته گذشته بسیار سنگین بود و در ابتدای جلسه برخی از مسئولان شهری با طرح سازمان میراث فرهنگی مخالفت کردند اما با مذاکره و مطرح کردن ویژگیهای ارزشمند بافت تاریخی شیراز، مسئولان شهری نیز رضایت خود را تا ارائه طرح از سوی مشاور اعلام کردند.
هشدار دوستداران میراث فرهنگی
همزمان با برگزاری جلسه مسئولان شهری با امام جمعه شیراز، فعالان و تشکلهای میراث فرهنگی نیز در جلسهای با فرجالله رجب، شهردار سابق و نماینده کنونی شیراز در مجلس، تهدید احداث خیابان 24متری در بافت تاریخی شیراز را برای بناهای تاریخی موجود در این بافت بررسی کردند.
امین طباطبایی، مدیر خانه فرهنگ جاودان در شیراز با اشاره به موضوعات مطرح شده در این جلسه گفت: درحال حاضر تمامی مسیرهایی که از سوی مسئولان شهری پیشنهاد شده توسط کارشناسان و صاحبنظران مورد بررسی قرار گرفته است.وی افزود: با احداث خیابان جدید برای دسترسی به شاهچراغ بناهای ثبتی مورد تهدید قرار میگیرند و ماهیت و ارزشهای بافت تاریخی شیراز و زندگی سنتی ساکنان این بافت دستخوش تغییر میشود.
به گفته طباطبایی، در مسیر احداث خیابان، بناهای ارزشمندی وجود دارد که اتفاقات تاریخی و رویدادهای مهم 200سال اخیر شیراز در آنها رخ داده است. بسیاری از بناهای تاریخی موجود در بافت تاریخی شیراز متعلق به افراد تأثیرگذار در تاریخ معاصر شیراز و ایران است. خانه تاریخی میرزای شیرازی و بسیاری دیگر از علما و ادبای تاریخی شیراز نمونههایی از بناهای باارزش در بافت تاریخی شیراز است.
این فعال میراث فرهنگی تأکید کرد: اگر قرار است برای رفع معضل ترافیک و تردد در شاهچراغ مسیری در نظر گرفته شود، بهتر است در همان مسیر اصلی وسایل نقلیه عمومی جایگزین خودروهای شخصی شود یا از خیابانکشیهای زیرزمینی انجام شود.طباطبایی تصریح کرد: مدیریت شهر شیراز میتواند با ارائه برنامه سنجیده به حفظ ارزشهای مادی و معنوی بافت تاریخی شیراز بپردازد و به رونق صنعت گردشگری این شهر نیز کمک کند.
او تأکید کرد: مسئولان شهری اگر با متولیان میراث فرهنگی و صاحبنظران این حوزه تعامل مناسب داشته باشند، میتوانند با ارائه طرح مناسب، کمترین آسیب را در طرح توسعه حرم و تسهیل در دسترسی زائران به حرم مطهر شاهچراغ(ع) به بافت تاریخی شیراز وارد کنند.
خیابان، بافت تاریخی شیراز را نابود میکند
تخریب بافت تاریخی شیراز از چند سال پیش آغاز شده بود اما در دور تازه این تخریبها همزمان با هفته میراث فرهنگی لودرها به این بافت تاریخی رفتند و حتی آسیبهایی به خانه تاریخی و ثبت ملی شده جهرمی وارد کردند. پس از اعلام خبر احداث خیابان 24متری در بافت تاریخی شیراز، محمدسعید ایزدی، معاون وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد: این تصمیم به هیچ عنوان از وجاهت قانونی برخوردار نیست. او گفت: باید تحقیقات لازم درباره این تصمیم انجام شود.
درصورت احداث خیابان 24متری در شیراز بناهای تاریخی و حتی ثبت ملی شده کشور همچون مسجد حاجباقر، حمام و مقبره شیخ جنید، مسجد فاموری، مسجد شاهزاده قاسم، بقعه سیدمیرآخور و مسجد آقا قاسم همراه بخشهایی از خانقاه احمدی، گذر سرباغ و بخشهایی از مجموعه مشیرالملک و باغ ایلخانی تخریب میشود. همچنین محلههای تاریخی سرباغ، سنگ سیاه و سردزک بهطور کامل در خطر تخریب قرار میگیرند و مجموعه تاریخی بصیرالسلطنه نیز تهدید میشود.