عصر ساختمان- موسسه بینالمللی «کیفیتزندگی» مستقر در انگلیس از روی چکلیست حاوی «۶ متغیر و ۸۲ زیرمتغیر» اقدام به بررسی «میزان حالخوب و سطح استرس» شهروندان ۲۰۰ شهر منتخب دنیا کرده و به شهرها از «شادترین» تا «وضعیت برنزی» نمره داده است
به گزارش پایگاه خبری «عصر ساختمان» به نقل از دنیای اقتصاد، دوستان، خانواده و حس تعلق به جامعه همگی میتوانند به شادی منجر شوند، اما محیط زندگی شما هم تاثیر بسیار زیادی بر بهزیستیتان دارد و سوال اینجاست که دقیقا چه چیزی یک «شهر شاد» را میسازد؟ برای پیدا کردن جواب این سوال، محققان «موسسه کیفیت زندگی» به تازگی «شاخص شهر شاد 2025» را منتشر کردهاند که در آن 82 عامل مختلف شادی در شش دسته اصلی شامل کیفیت زندگی مردم (شهروندان)، نحوه اداره شهر (حکمرانی)، وضعیت فضاهای سبز و پایداری (محیطزیست)، وضعیت اقتصادی و نوآوری (اقتصاد)، ایمنی و بهداشت عمومی (سلامت) و سهولت رفتوآمد (تحرک) بررسی میشود و سیاستهایی که به بهتر شدن کیفیت زندگی کمک میکنند و نحوه اجرا و تاثیرشان روی ساکنان اندازهگیری میشود تا مشخص شود چه عواملی واقعا یک شهر را شاد میکند.
کیفیت زندگی در 31 شهر «شاد»
بر اساس گزارش بیبیسی، این شاخص همچنین اشاره میکند که نباید یک شهر را به عنوان «شادترین» در نظر گرفت. بلکه، 31 شهر که در لیست «شهرهای طلایی» قرار گرفتهاند، به عنوان شهرهایی با امتیازات بسیار خوب در تمام زمینهها معرفی شدهاند. برای اینکه متوجه شویم چه سیاستها و ویژگیهایی واقعا یک «شهر شاد» را میسازند، با ساکنان پنج شهر که بالاترین امتیاز را در دنیا دارند صحبت شده است. یک شهر شاد برای افراد مختلف، معنای متفاوتی دارد. مثلا، یک بچه 5 ساله ممکن است انتظار داشته باشد جاهایی برای بازی کردن باشد و بتواند وقت خوبی را با پدر و مادرش بگذراند، مثل اینکه آنها زود از سرکار به خانه برگردند. اما همین شهر برای یک دانشجو، یک کارمند شرکت یا یک فرد مسن که نیازها و انتظارات خاص خودشان را دارند، معنای دیگری خواهد داشت.
بنابراین، عادلانه نیست که فقط یک شهر را به عنوان بهترین معرفی کنیم. بهتر است گروهی از شهرها را بشناسیم که تلاش میکنند شادی را در شهرشان پرورش و رشد دهند. در این شهرها، عواملی مثل آموزش، سیاستهای همهجانبه، اقتصاد، رفتوآمد، حفاظت از محیطزیست، دسترسی به فضاهای سبز و نوآوری، نه فقط بخشهای مهمی از سیاستهای رسمی هستند، بلکه در برنامههای عملی که اجرا میشوند نیز دیده میشوند. این راهحلها باید برای ساکنان قابل لمس باشند و به طور مستقیم بر کیفیت زندگیشان تاثیر بگذارند. چالشهای دنیای امروز پیچیده هستند و نیازمند یک رویکرد جامع و راهحلهای متناسب هستند. همه میدانیم که پیشگیری بهتر از درمان است. مدیریت قوی در اجرای سیاستهای بهزیستی اکنون بیش از هر زمان دیگری حیاتی است.
روایت ساکنان «شادترین شهر»؛ سبز است و تمیز و سرزندهدانمارک همیشه یکی از شادترین کشورهای جهان بوده است، بنابراین تعجبآور نیست که پایتخت آن، کپنهاگ، بالاترین امتیاز را در شاخص شهرهای شاد به دست آورده است. بر اساس این گزارش، کپنهاگ در دو بخش «محیطزیست» و «اقتصاد» عملکردی درخشان و در خور توجه داشته است. در بخش محیطزیست، عواملی مثل فضاهای سبز، پایداری و مدیریت پسماند بررسی میشوند. در بخش اقتصاد نیز شاخصهایی مانند تولید ناخالص داخلی، میانگین درآمد، نوآوری و حضور شرکتهای بینالمللی مدنظر قرار میگیرند.
این شهر در بخش «شهروندان» نیز نمره بالایی کسب کرده است؛ بخشی که منابع فرهنگی مانند کتابخانهها و موزهها، میزان مشارکت اجتماعی و برگزاری رویدادها را شامل میشود. ماریآن دورا، یکی از ساکنان این شهر، میگوید که فرهنگ زنده و فرهنگ غذایی غنی، دلیل اصلی علاقهاش به زندگی در کپنهاگ است. او میگوید، «این شهر همیشه برنامههای رایگان برگزار میکند؛ از جشنواره نور گرفته تا کتابخانه انسانی، جشنوارههای آشپزی و مهمانیهای خیابانی. من از اینکه شهر این همه برای ساکنانش تلاش میکند، واقعا قدردانم. همیشه کاری برای انجام دادن و چیزی برای کشف کردن هست. همین باعث شد کپنهاگ را به استکهلم ترجیح بدهم.» ساکنان همچنین از توجه ویژه شهر به حملونقل ایمن قدردانی میکنند. آرون ورتایمر، یکی دیگر از ساکنان، میگوید، «نزدیک به یکسوم جمعیت شهر از دوچرخه برای رفتوآمد استفاده میکنند. مسیرهای مخصوص دوچرخهسواری در سرتاسر شهر وجود دارد و سیستم مترو هم دقیق و قابلاعتماد است.»
دومین «شهر شاد»؛ تمیز و بدوناسترس
زوریخ، بزرگترین شهر سوئیس، در این شاخص رتبه دوم را دارد و امتیاز خیلی خوبی در بخش شهروندان و همچنین حکمرانی به دست آورده است. بخش حکمرانی میزان مشارکت مردم در سیاستهای دولت و دسترسی آنها به خدمات آنلاین برای بهتر شدن زندگیشان را بررسی میکند. به گفته ساکنان، این زندگی راحت باعث شده استرسشان خیلی کم شود.راکل ماتوس گونسالوس که در زوریخ زندگی میکند و از طریق شرکتش به کسانی که میخواهند به سوئیس نقل مکان کنند کمک میکند، میگوید، زوریخ شهر دوستدار بچههاست و بهترین شهر برای پرورش فرزندان.
مشکلات اصلی زندگی روزمره اینجا حل شده است: خیلی امن است (بچهها از مهدکودک میتوانند تنها به مدرسه بروند)؛ حملونقل عمومی همیشه سر وقت است و زوریخ شهر فوقالعاده تمیز و منظمی است. او اضافه میکند: «همه اینها زندگی روزمره را آنقدر آسان و قابل پیشبینی میکند که استرسی که ممکن بود داشته باشید را از بین میبرد.» این شهر قوانین و مقررات واضحی هم دارد. آملی گیو که یکی از ساکنان است میگوید: «شعار غیررسمی اینجا این است، اگر نگفتهاند بله، فرض کن که نه است.» این یعنی همه طبق قانون و مقررات عمل میکنند و زیرساختهایی مثل خیابانها و حملونقل عمومی مرتب و تمیز میمانند.
«رفاه» بهویژه با مسکن، «شادی» میآورد
سنگاپور که هم کشور است و هم شهر، معمولا در شاخصهای مختلف رتبه بالایی دارد، بهخصوص به عنوان یکی از شادترین کشورهای آسیا، چون تجارت در آن آسان است، شهر تمیزی است و زیرساختهای خوبی دارد. در شاخص شادترین شهرهای 2025، این شهر بهویژه در بخش تازهای به نام سلامت، که ایمنی کلی، برنامههای بهداشت عمومی مثل واکسیناسیون و کمک مالی برای هزینههای درمان را بررسی میکند، امتیاز خوبی گرفته است. همچنین، سنگاپور در بخش حکمرانی هم رتبه بالایی دارد. در این بخش، ساکنان دیدهاند که سیاستهایی اجرا شده که فشار هزینههای زندگی را که خیلی از شهرهای دیگر دنیا را اذیت کرده، کم کرده است.
هویبون یار، یکی از ساکنان میگوید: «با اینکه هزینه زندگی در سنگاپور خیلی گران شده، یک برنامه خوب و زود هنگام برای مسکن حمایتی همراه با بالا رفتن قیمت خانهها به خیلی از سنگاپوریها کمک کرده نه تنها صاحبخانه شوند، بلکه یک سرمایه مالی داشته باشند که بتوانند در زمان بازنشستگی یا مواقع اضطراری از آن استفاده کنند. کوچک بودن این جزیره و همسایگانش باعث شده که این شهر همیشه رقابتی و در عین حال با کشورهای دیگر دوست بماند.» ساکنان همچنین از زیرساختهای شهری که زندگی را آسان کرده قدردانی میکنند. ساموئل هوانگ، صاحب کسبوکاری در سنگاپور میگوید: «گذشته از آسانی رفتوآمد، سیاستهای سنگاپور در قبال فضاهای سبز، امنیت و پذیرش تمام فرهنگها واقعا برجسته است. شما میتوانید در یک شب هم با یک مشتری بینالمللی مهم در مرکز شهر جلسه داشته باشید و هم از تفریح خانوادگی در کنار ساحل لذت ببرید.»
اثر «دوچرخه» روی «کیفیتزندگی»
دومین شهر بزرگ دانمارک که اغلب به آن «کوچکترین شهر بزرگ دنیا» میگویند، توانسته با ترکیب امکانات شهری و حس و حال یک جامعه کوچک، ساکنانش را شاد نگه دارد. این شهر در تمام شاخصها، بهویژه در بخشهای شهروندان، محیطزیست و سلامت، امتیاز خوبی کسب کرده است؛ عواملی که به گفته ساکنان، به راحتی در زندگی روزمرهشان دیده میشود. کارلانینا پورنلوس، یکی از ساکنان میگوید: «شادی در این شهر به آرامی و بدون نیاز به تجملات، بلکه با یک طراحیسنجیده در زندگی روزمره جریان دارد. به یاد دارم که سوار بر دوچرخه به یک شام دستهجمعی در باغی روی پشت بام با منظرهای از بندر میرفتم و آنجا بود که فهمیدم وقتی یک شهر واقعا از بهبود زندگی شهروندانش حمایت میکند، چقدر دستیابی به شادی ساده و ممکن است.»
او همچنین به وجود مسیرهای مخصوص دوچرخهسواری، فضاهای سبز زیاد و رویدادهای رایگان عمومی که باعث تقویت حس با هم بودن در میان ساکنان میشود، اشاره میکند. این شهر به اقداماتی که در راستای پایداری انجام داده، مثل سیستم گرمایش منطقهای و برنامههای تبدیل زباله به انرژی افتخار میکند. علاوه بر این، خدمات بهداشتی و آموزشی در این شهر هم به راحتی در دسترس هستند و کیفیت بالایی دارند. او میگوید: «البته فقط امکانات و ساختار شهر مهم نیست، بلکه این حس که مردم به یکدیگر و به سازمانهای شهرشان اعتماد دارند هم خیلی اهمیت دارد.» این شهر که دانشگاههای زیادی دارد، بهخصوص بعد از زمستان طولانی دانمارک، حس و حال پرانرژی پیدا میکند.
ماتیاس استین، یکی از اهالی میگوید: «وقتی بهار و تابستان میرسد، همه از خانهها بیرون میآیند و آمادهاند در پارکها وقت بگذرانند، در استخرهای کنار بندر شنا کنند یا کنار کانال یک غذای دلچسب میل کنند. فضا خیلی گرم و صمیمی است؛ همه فضاهای شهر پر از مردم است و این شهر حس زندگی دارد.»
شهر «بدونترافیک» شادی میآورد
آنتورپ در بلژیک توانست در شاخص شهرهای شاد از بروکسل، خواهر بزرگترش، پیشی بگیرد و در بخشهای شهروندان، دولت و محیطزیست امتیاز بیشتری کسب کرد. ساکنان از حملونقل عمومی مطمئن، دوچرخهسواری امن و راحت و اندازه جمعوجور شهر قدردانی میکنند؛ عواملی که رفتوآمد را سریع و آسان کردهاند. گریس کارتر، یکی از ساکنان میگوید: «من در اواخر دهه بیست سالگی به آنتورپ آمدم و انتظار شهری جذاب با غذاهای خوشمزه و معماری زیبا را داشتم، اما به خاطر کیفیت بالای زندگی در اینجا ماندم. در این شهر یک نظم و روال کاری آرام وجود دارد که به تدریج در زندگی روزانهتان آن را احساس خواهید کرد.»
او همچنین اشاره میکند که شهر در سیاستهای مترقیانهای مانند حمایت از خانوادههای شاغل، تامین مسکن حمایتی و پایداری، سرمایهگذاری میکند که زندگی را آسانتر و لذتبخشتر میسازد. او میافزاید: «آنچه واقعا برایم جالب بود، اهمیتی است که آنتورپ به فضاهای سبز و زندگی فرهنگیاش میدهد. از پارکهای حاشیه رودخانه گرفته تا موزههای بینالمللی، اینجا مکانی است که مردم واقعا برای لذت بردن از زندگی زمان میگذارند، نه اینکه فقط به کار مشغول باشند.»