به گزارش پایگاه خبری «عصرساختمان» به نقل از ایسنا، طرح صنعت شهر با هدف تامین مسکن کارگران و شاغلان واحدهای تولیدی، صنایع و نواحی و شهرک‌های صنعتی در سالهای اخیر در دستور کار قرار گرفته است. در سالهای گذشته این طرح در قالب طرح نهضت ملی مسکن در برخی از استان‌ها به اجرا درآمده و به خانه‌دار شدن کارگران و کارکنان واحدهای تولیدی در شهرک‌های صنعتی، کارخانجات بزرگ و مناطق ویژه اقتصادی منجر شده است.

در گذشته کارفرمایان مبلغی را به کارگران برای خرید یا ساخت مسکن کمک می‌کردند که ماهانه از حقوقشان کسر می‌شد. حتی کارفرمایان از اعتبار خود برای گرفتن وام کارگران استفاده و ضمانت بانک را می‌کردند تا کارگران سریع‌تر خانه‌دار شوند.

طی سالهای اخیر به موازات اجرای طرح مسکن ملی، طرح مسکن کارگری و ساخت مسکن در شهرک‌های صنعتی نیز در دستور کار قرار گرفت. طبق آمارهای وزارت کار بیش از 10 هزار تعاونی مسکن در کشور وجود دارد که بستر خانه‌دار شدن آحاد جامعه را فراهم کرده‌اند. ظرفیت تعاونی‌های مسکن در ساخت مسکن ارزان می‌تواند به عنوان راهکاری موثر و مقرون به صرفه در جهت خانه‌دار شدن اقشار جامعه دنبال شود.

محمد چکشیان ـ‌ معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اخیرا در سفر به استان یزد از اجرای طرح صنعت شهر خبر داد و گفت: پس از تأکید مقام معظم رهبری نسبت به حل مشکل مسکن کارگران، طرح "صنعت‌شهر" به عنوان یک الگوی جدید ساخت مسکن برای کارگران در دستور کار قرار گرفته است.

به گفته وی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در قالب تفاهم‌نامه جدید با وزارت راه و شهرسازی، برای ساخت  517 هزار واحد مسکن کارگری در سطح کشور برنامه‌ریزی کرده است.

آنطور که معاون وزیر تعاون گفته مسکن مهم‌ترین دغدغه معیشتی کارگران است و اگر این طرح به صورت پایدار دنبال شود، می‌تواند بخش بزرگی از مشکلات مسکن و معیشت کارگران را برطرف کند.

از نگاه کارشناسان، توسعه شهرک‌های صنعتی زمینه اشتغال جوانان را فراهم می‌کند و از بسیاری هزینه‌ها از جمله ایاب و ذهاب نیروهای کار جلوگیری می‌کند. نزدیکی محل سکونت کارگر به محل کار دغدغه کارگر برای حضور در محیط کار را به حداقل می‌رساند و کارفرما نیز نگران حضور به موقع نیروی کار خود نخواهد بود. از سوی دیگر ساخت مسکن در جوار کارخانه و صنایع به هزینه‌های معیشت و اجاره بهای کارگران نیز کمک خواهد کرد و با انگیزه بیشتری برای کار و تولید در کارخانه حاضر خواهند شد.

پیش از این معاونت روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از اختصاص زمین‌های اطراف شهرک‌های صنعتی برای ساخت مسکن کارگری خبر داده و گفته بود: با تدابیر صورت گرفته زمین‌های اطراف شهرک‌های صنعتی و برخی از زمین‌های داخل شهرها به ساخت مسکن کارگران اختصاص پیدا کرده است.

ولی الله صالحی ـ کارشناس حوزه کار می‌گوید: در سالهای پیش از انقلاب شهرک‌هایی در کنار کارخانه‌های بزرگ ساخته می‌شد و افرادی که به استخدام این کارخانه‌ها در می‌آمدند، دغدغه‌ای برای رفت و آمد نداشته باشند و بتوانند بدون نگرانی در محل کار حاضر شده و تولید کنند. این افراد به مدت دو یا چند سال در واحدهای مسکونی جوار کارخانه ساکن می‌شدند تا شرایط خانه‌دار شدن را پیدا کنند.

به گفته وی کارفرمایان در گذشته برای پرسنل خود در قالب شهرک‌های مسکونی خانه‌سازی می‌کردند و امروز نیز دولت این ایده را با حمایت کارفرمایان در شهرک‌های صنعتی دنبال می‌کند.

این کارشناس حوزه کار معتقد است مشارکت کارفرمایان در ساخت شهرک‌های مسکونی و تامین اراضی مورد نیاز برای ساخت مسکن کارگری در نزدیکی محل کار مجب می‌شود کارگران با آورده اندک خود صاحبخانه شوند.

اجرای طرح صنعت شهر و ساخت مسکن کارگری در مناطق و شهرک‌های صنعتی اقدام موثری در جهت خانه‌دار شدن جامعه کارگری در کشور است و دغدغه خرید و اجاره مسکن کارگران را به حداقل می‌رساند.

آنطور که صالحی می‌گوید: در گذشته کارفرمایان مبلغی را به کارگران برای خرید یا ساخت مسکن کمک می‌کردند که ماهانه از حقوقشان کسر می‌شد. حتی کارفرمایان از اعتبار خود برای گرفتن وام کارگران استفاده و ضمانت بانک را می‌کردند تا کارگران سریع‌تر خانه‌دار شوند.

طرح صنعت شهر، سیاستگذاری جدیدی برای تامین مسکن شاغلان شهرک‌ها و نواحی صنعتی کشور است. این طرح اگرچه درصدد خانه‌دار کردن کارگران و کارکنان بخش صنعت است ولی مساله جانمایی آن را نباید از نظر دور داشت زیرا عواملی نظیر نزدیکی واحدهای مسکونی به کارخانه‌ها و صنایع، فراهم کردن زیرساخت‌های لازم از قبیل آب و برق و گاز و پیش‌بینی مراکز درمانی، رفاهی و آموزشی حایز اهمیت است. مساله دیگر بحث استقبال کارگران و کارکنان بخش‌های صنعت از سکونت در صنعت‌شهرهاست و باید تمکن مالی و توانایی آنها در پرداخت اقساط وام بانکی و یا اجاره‌بهای واحدهای مذکور را در نظر گرفت.

فروردین ماه امسال بود که علی نبیان ـ‌ مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن بحث ساخت مسکن کارگران در صنعت شهرها را مطرح کرد و گفت که تامین اراضی احداث چندین شهرک کارگری را پیگیری می‌کند. به دنبال آن موضوع صنعت‌شهرها توسط کارگروه مشترک وزارت راه و شهرسازی و وزارت صمت در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در دست برنامه‌ریزی قرار گرفت و مقرر شد مسکن شاغلان در نواحی و شهرک‌های صنعتی پیگیری شود.

در حال حاضر بسیاری از شهرک‌های صنعتی در جست‌وجوی نیروی کار هستند؛ از سوی دیگر بیشتر جوانان قبل از تشکیل خانواده به فکر تامین مسکن و سقف و سرپناه هستند اما این کار نیازمند داشتن شغل و درآمد مکفی است لذا در سایه ساخت مسکن کارگری در شهرک‌های صنعتی، هم جذب نیروی کار در نواحی صنعتی سرعت می‌گیرد و هم دغدغه کارگران بابت پیدا کردن خانه استیجاری یا خرید مسکن در نزدیکی محل کار به حداقل می‌رسد.

به گزارش ایسنا، کارشناسان معتقدند احیای سنت ساخت مسکن کارگری که در دهه 60 در کشور رایج بود، می‌تواند موجب کاهش هزینه‌های زندگی و افزایش ماندگاری کارگران در واحدهای صنعتی شود. هم اکنون بخش اعظمی از دریافتی کارگران صرف هزینه‌های مسکن و اجاره‌بها می‌شود که به نظر می‌رسد اجرای طرح صنعت شهر و ساخت مسکن کارگری در مناطق و شهرک‌های صنعتی در  قالب احیای تعاونی‌های مسکن و اختصاص زمین ارزان قیمت گام موثری در جهت خانه‌دار شدن قشر کارگری در کشور باشد.