

عصر ساختمان- درحالیکه بازارهای مسکن جهان همچنان تحتتاثیر نوسانات اقتصادی و تغییرات نرخهای بهره قرار دارند، چشمانداز سالهای پیشرو نشانههایی از بازگشت تدریجی تعادل را در خود جای دادهاست. گزارشهای تازه از دو سوی آتلانتیک حاکی از آن است که هرچند نرخهای وام مسکن در آمریکا و اروپا همچنان در سطوح بالاتر از میانگینهای تاریخی قرار دارند، اما افزایش درآمدها، تعدیل تورم و رشد تدریجی عرضه میتواند فضای تنفسی تازهای برای خریداران و مستاجران ایجاد کند.
به گزارش پایگاه خبری «عصر ساختمان» به نقل از دنیای اقتصاد، تحلیلهای ارائهشده در این گزارش، تصویر روشنی از مسیر احتمالی بازار مسکن در سال2026 ترسیم میکند؛ مسیری که با وجود چالشها، نوید بهبود قدرت خرید، افزایش گزینههای در دسترس و بازگشت آرام بازار به تعادلی پایدارتر را میدهد. این روندها چه در بازار مسکن آمریکا و چه در بازار املاک اروپا، بیانگر مرحلهای تازه از سازگاری و بازآرایی هستند که میتواند جهتگیری رفتار خریداران، سرمایهگذاران و سازندگان را در سالهای آینده تعیین کند.
براساس گزارشی از وبسایت مشاور املاک آمریکایی ریلتور، نرخ وام مسکن آمریکا در سالآینده همچنان بالای 6درصد باقی خواهد ماند، اما قدرت خرید خانه بهطور محدودی بهبود خواهد یافت، زیرا برای نخستینبار از سال2022، پرداخت ماهانه معمولی اقساط تسهیلات خرید مسکن کمتر از 30درصد درآمد یک خانوار خواهد بود. این پیشبینی توسط تیم تحقیقات اقتصادی وبسایت ریلتور در گزارش بازار مسکن 2026 ارائه شدهاست. بر اساس این پیشبینی، نرخ وام مسکن در طول سال2026 بهطور میانگین 6.3درصد خواهد بود؛ که اندکی بهتر از میانگین سالانه 6.6درصد پیشبینیشده برای سال2025 است، اما همچنان بسیار بالاتر از میانگین تاریخی 4درصد بین سالهای 2013 تا 2019 بهشمار میرود. در سطح ملی، قیمت خانهها تا پایان سالآینده حدود 2.2درصد افزایش خواهد یافت، پس از آنکه در سال2025 حدود 2درصد رشد کردهبود، با اینحال پیشبینی میشود درآمدها و تورم عمومی کلی همچنان سریعتر از رشد قیمت مسکن افزایش یابند و همین موضوع باعث افزایش اندک قدرت خرید خواهدشد.
دانیل هیل، اقتصاددان ارشد وبسایت ریلتور میگوید: «پس از یک دوره دشوار برای خریداران، فروشندگان و مستاجران، سال2026 باید گامی خوشایند هرچند محدود بهسوی بازاری سالمتر در حوزه مسکن بردارد.» او همچنین ادامه میدهد: «افزایش درآمدها با سرعتی بیشتر از تورم، درحالیکه نرخهای وام مسکن در سطح پایینتری تثبیت میشوند، فرصت بهبود قدرت خرید را فراهم میکند.» با این حال، پیشبینی میشود فروش خانه همچنان کند باقیبماند. پس از آنکه فروش خانههای موجود در سال2024 به پایینترین حد در 30 سالگذشته رسید، انتظار میرود تا پایان سال2025 این فروشها کمی افزایش یابند و با رشد 0.1درصد به 4.07میلیون واحد برسند.

سالآینده نیز بهبود جزئی دیگری دیده خواهدشد، بهطوری که مجموع فروش خانههای موجود با افزایش 1.7درصدی به 4.13میلیون واحد خواهد رسید و همزمان قدرت خرید کمی بهبود مییابد. هرچند این رقم نسبت به سه سالاخیر بهتر است، اما هنوز پایینتر از میانگین سالانه 5.28میلیون واحد در سالهای 2013 تا 2019 است. در همین حال، انتظار میرود اجارهبها حدود یکدرصد کاهش یابد، ساخت خانههای جدید 3.1درصد افزایش یابد و حجم خانههای موجود برای فروش با رشد 8.9درصدی ادامه یابد. این گزارش معتقد است؛ خریداران خانه احتمالا از کاهش تدریجی نرخ وام مسکن و همچنین کاهش جزئی قیمت واقعی خانهها (با درنظرگرفتن تورم) سود خواهند برد. بر اساس پیشبینی تیم تحقیقات اقتصادی ریلتور، درآمد خانوارها بیش از 3.6درصد افزایش مییابد و از رشد قیمت مسکن و تورم کلی که انتظار میرود دوباره به بیش از 3درصد برسد، پیشی خواهد گرفت.
بهدنبال کاهش نرخ وامها، پیشبینی میشود پرداخت ماهانه معمول برای خرید خانهای با قیمت متوسط، نسبت به سالگذشته 1.3درصد کمتر شود. این نخستینبار از سال2020 است که میانگین پرداخت ماهانه در یک سال کاهشمییابد. پرداخت ماهانه موردنیاز برای خرید یک خانه معمولی نیز احتمالا به 29.3درصد از درآمد متوسط خانوار کاهش پیدا میکند؛ اینیعنی برای اولینبار از سال2022، سهم پرداخت مسکن از درآمد به زیر مرز 30درصد میرسد؛ مرزی که پس از جهش شدید نرخ وام مسکن در سالهای اخیر از آن عبور کردهبود. همچنین نرخ بیکاری در آمریکا که در ماه اوت 4.3درصد گزارش شد، انتظار میرود اندکی افزایش یابد، اما طبق پیشبینیها در سال2026 از 5درصد فراتر نمیرود. در مجموع، این گزارش میگوید؛ وضعیت کلی مصرفکنندگان مناسب بهنظر میرسد؛ هرچند افراد کمدرآمدتر و جوانتر ممکن است با کاهش فعالیت در بازار کار آسیبپذیرتر باشند.

عرضه برای «فروش» 9درصد رشد میکند
براساس این گزارش، خریداران خانه در آمریکا از افزایش تدریجی تعداد خانههای موجود برای فروش نیز سود خواهند برد. پیشبینی میشود عرضه خانههای موجود در سال2026 حدود 8.9درصد رشد کند؛ این یعنی سومین سالپیاپی است که موجودی خانهها افزایش مییابد، با اینحال سرعت رشد موجودی نسبت به سالهای قبل کمتر شدهاست، زیرا بازار کمکم به شرایط نزدیک به دوران پیش از همهگیری کرونا برمیگردد. حتی با ادامه این روند، انتظار میرود موجودی خانهها تا پایان سال2026 همچنان حدود 12درصد کمتر از میانگین پیش از سال2020 باشد؛ هرچند این فاصله نسبت به 19درصد در سال2025 و نزدیک به 30درصد در سال2024 بهتر شدهاست.
در این گزارش تاکید شدهاست؛ ساختوساز خانههای جدید همچنان نقش مهمی در ایجاد گزینههای بیشتر برای خریداران دارد. پیشبینی میشود شروع ساخت خانههای تکخانواری از سال2025 تا 2026 حدود 3.1درصد افزایش یابد و به حدود یکمیلیون واحد برسد. در مجموع، انتظار میرود بازار مسکن در سال2026 در وضعیتی نسبتا متعادل قرار داشتهباشد و متوسط مدت زمان عرضه خانهها به حدود 4.6ماه برسد. دانیل هیل میگوید: «بازگشت قدرت خرید به سطحهای تاریخی یک روند تدریجی است، اما سال2026 میتواند گامی محکم در مسیر درست باشد. برای بسیاری از خریدارانی که سالها با گزینههای محدود و رقابت شدید روبهرو بودهاند، بازاری متعادلتر با انتخابهای بیشتر و فشار هزینهای کمتر میتواند تغییری مهم ایجاد کند، حتی اگر شرایط همچنان کاملا آسان نباشد.»
سال خوش در انتظار مستاجران اروپایی
اما براساس گزارش دیگری از وبسایت آماری یورو استات، در اروپا هم با وجود شرایط نامطمئن بازار، بازار اجاره و خرید همچنان در وضعیت خوبی قرار دارند، بهویژه برای خانهها و آپارتمانهای باکیفیت در مناطق ممتاز. اجاره آپارتمانها در سال2025 حدود 3.2درصد و قیمت خانهها حدود 5.4درصد نسبت به سالقبل افزایش داشتهاند. انتظار میرود در سال2026 اجاره آپارتمانها تقریبا همگام با رشد درآمدها حرکت کند و حدود 3.3درصد افزایش یابد. همچنین در بازار دفاتر و واحدهای تجاری، به دلیل توان پرداخت بالاتر، کاهش فضاهای خالی و محدودیت عرضه، رشد اجارهها روند بهتری پیدا کردهاست؛ بهطوری که پیشبینی میشود اجاره دفاتر ممتاز بین 3 تا 4درصد و اجاره واحدهای تجاری ممتاز حدود 1.6درصد در سال2026 افزایش یابد. قیمت خانه هم در اروپا در حدود 2 تا 7درصد رشد داشتهباشد. در سال2025، در برخی بازارها کاهش نرخ بازده مشاهده شد، اما به دلیل رشد اجارهها انتظار میرود این کاهش موقتی باشد و بازده کل دوباره افزایش پیدا کند.
فعالیت معاملاتی در سال2025 ضعیف بود، اما پیشبینی میشود در سال2026 حجم معاملات دوباره بالا برود، بهویژه در بخش دفاتر و آپارتمانها. با کاهش نرخهای بهره و بهترشدن شرایط وامدهی، سرمایهگذاری در املاک دوباره جذاب شدهاست، از نظر خرید ملک نیز همانطور که گفته شد چشمانداز کلی مثبت است. با اینکه قیمتها طی سالهای اخیر رشد کردهاند، اما تغییر نرخ بهره، افزایش تدریجی درآمدها و کمبود عرضه میتواند خریداران را به ورود دوباره به بازار ترغیب کند. بسیاری از خریداران بهدنبال املاک نوساز یا خانههایی با مصرف انرژی کم هستند، زیرا هزینههای انرژی و نگهداری در تصمیمگیری آنها نقش بیشتری پیدا کردهاست. همچنین پیشبینی میشود در 2026 خرید در مناطق شهری پرتقاضا جانی تازه بگیرد، درحالیکه شهرهای کوچکتر و حومهای همچنان بهدلیل قیمت مناسبتر، مقصد بخشی از خریداران باقیبمانند.