به گزارش پایگاه خبری «عصرساختمان» به نقل از اقتصادآنلاین ،در همین حال یکی از کارشناسان اقتصاد مسکن گفت: براساس قانون، سازندگان از زمان اتمام ساخت و دریافت پایان کار یک سال و نیم فرصت دارند تا واحدهای خود را به فروش برسانند و در واقع پس از گذشت این مدت است که بر واحدهای خالی مالیات تعلق می‌گیرد؛ از این‌رو تنها در صورتی که سازنده رفتار دلال‌گونه و احتکاری داشته باشد و تنها به دنبال ساخت و فروش واحدهای ساخته شده باشد، این قانون برای آنها ایجاد مشکل خواهد کرد.

 موضوع دریافت مالیات از خانه‌های خالی از سه سال پیش و در زمان دولت دهم آغاز شد. در آن زمان اعلام شد که براساس طرح مالیات بر خانه‌های خالی که در راستای کاهش و تعدیل قیمت مسکن اجرایی می‌شود به ازای هر 50 متر 200هزار تومان مالیات دریافت خواهد شد که این طرح در صورت ابلاغ قانونی قابلیت اجرا دارد. البته بحث اخذ مالیات از خانه‌های خالی بحث جدیدی در اقتصاد ایران نبود. قانون مالیات بر خانه‌های خالی که به باور کارشناسان اقتصادی موجب رونق مسکن و تعادل میان عرضه و تقاضا خواهد شد از سال 1366 تا 1380 اجرا شده بود اما از سال 1380 از قانون حذف و بار دیگر بحث بازگشت آن به قانون از سال 1391 مطرح شد.

در همان سال، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس وعده داده بود در صورتی که دولت این طرح را به صورت لایحه تقدیم مجلس نکند، این طرح همراه با طرح اصلاح قانون مالیات که ظرف مدت یک ماه دیگر مورد بررسی قرارخواهد گرفت، بررسی می‌شود.

مرداد ماه سال گذشته بود که اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم در صحن علنی مجلس شورای اسلامی تصویب و به تایید شورای نگهبان رسید و پس از آن رییس‌جمهور دستورالعمل اجرای آن را به وزارت امور اقتصادی و دارایی ابلاغ کرد. از آنجا که اجرای این قانون نیازمند ایجاد بسترهای قانونی بود اجرای آن نیز به سال 95 موکول شد.  اگرچه مساله تصویب اخذ مالیات از خانه‌های خالی در قالب ماده 54 مکرر اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم در سال 1392 رد شد اما امسال با ابلاغ این قانون از سوی رییس‌جمهور مالیات خانه‌های خالی به طور رسمی وارد قانون مالیاتی شد.

به این ترتیب طبق ماده 54 مکرر اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم واحدهای مسکونی واقع در شهرهای با جمعیت بیش از 100هزار نفر که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور به عنوان واحد خالی شناسایی می‌شود از سال دوم به بعد مشمول مالیات معادل مالیات بر اجاره خواهند بود به این ترتیب که صاحبان این خانه‌ها موظف‌اند در سال دوم معادل یک دوم مالیات متعلقه، در سال سوم معادل مالیات متعلقه و از سال چهارم به بعد معادل یک ونیم برابر مالیات متعلقه را بپردازند.

اخذ مالیات از فروردین 96

در رابطه با دریافت مالیات بر خانه‌های خالی قائم‌مقام سازمان امور مالیاتی نیز از دریافت این مالیات از ابتدای سال 96 خبر داده و گفته است: در سال اول یک دوم مالیات اخذ شده از اجاره واحدهای مشابه برای خانه‌های خالی اخذ می‌شود.

به گفته قاسم پناهی براساس اطلاعات آماری حدود 16میلیون واحد مسکونی در کشور وجود دارد که از این تعداد حدود یک میلیون و 600 هزار واحد مسکونی خالی هستند.   به گفته قائم مقام سازمان امور مالیاتی، قانون‌گذار در قانون دریافت مالیات از خانه‌های خالی تکلیف کرده که وزارت راه و شهرسازی 6 ماه پس از تصویب قانون، سامانه‌ املاک و اسکان کشور را ایجاد کند که از طریق آن بتوان تمام واحدهای مسکونی، اداری، تجاری و... را شناسایی کرد تا واحدهای مسکونی خالی در این سامانه شناسایی و به سازمان مالیاتی اعلام شود.

پناهی ادامه داده است: اجرای قانون اخذ مالیات از خانه‌های خالی از ابتدای سال 1395 است ولی از سال دوم و از اول فروردین ماه سال 1396 از واحدهای مسکونی خالی مالیات اخذ خواهیم کرد.

به تازگی نیز حامد مظاهریان، معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی از آغاز به کار سامانه املاک و اسکان کشور تا پایان سال جاری خبر داده و گفته بود: چون راه‌اندازی این سامانه نیازمند همکاری چندین سازمان مرتبط در امر مسکن و ساختمان با یکدیگر است و ایجاد هماهنگی بین این سازمان‌ها امری زمانبر‌ است در نتیجه این سامانه با تاخیر و تا پایان سال 95 شروع به کار خواهد کرد.

اخذ مالیات نیازمند تعریف جدید

در تازه‌ترین اظهارنظرها درخصوص قانون مالیات بر خانه‌های خالی مهرداد بائوج‌لاهوتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه اخذ مالیات از خانه‌های خالی نیازمند تعریف جدید است و نمی‌توان به صرف اینکه یک واحد ساختمانی خالی است از آن مالک مالیات گرفته شود  در خصوص اجرایی شدن اخذ مالیات از خانه‌های خالی از سال آینده گفت: با توجه به وضعیت رکودی که امروز در اقتصاد کشور حاکم است باید در اجرای این قانون دقت نظر کافی داشت.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه افزود: رکود در بخش ساخت و ساز سبب شده که بسیاری از سازنده‌ها نتوانند خانه‌هایی که ساخته‌اند را به فروش برسانند به طوری که حاضر هستند، پایین‌تر از قیمت روز آن را بفروشند اما باز هم خریدار وجود ندارد.

مهرداد بائوج‌لاهوتی ادامه داد: این خانه‌ها دیگر به عنوان خانه خالی تلقی نمی‌شوند زیرا سازنده با هدف فروش و عرضه در بازار این خانه‌ها را ساخته اما رکود مانع شده تا تولید خود را به فروش برساند. پس اگر ما از این خانه‌ها مالیات بگیریم در واقع قیمت مسکن را بالا برده‌ایم.   لاهوتی تصریح کرد: باید در این حوزه شفاف‌سازی صورت بگیرد و طوری برنامه‌ریزی شود تا مالکان خانه‌های خالی که انگیزه و قصد فروش واحدهای خود را دارند، مالیات آن را پرداخت کنند.

جلوگیری از تحمیل بار مالی اضافی بر مردم

بائوج‌لاهوتی با اشاره به اینکه درست است که باید از تمامی خانه‌های خالی مالیات دریافت شود، گفت: اما نکته‌یی که در این خصوص باید مورد توجه قرار گیرد، تعریف خانه خالی است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه ادامه داد: از آنجا که درحال حاضر بسیاری از انبوه‌سازان با وجود تمایلشان به فروش واحدهای ساخته شده به دلیل رکود نمی‌توانند برای آنها مشتری و خریدار پیدا کنند و به همین خاطر نیز واحدهایشان خالی می‌ماند در نتیجه نمی‌توان این واحدهای بدون مشتری را خانه خالی دانست و از آنها مالیات دریافت کرد.  وی تاکید کرد: در واقع دریافت مالیات از این واحدها موجب بالا رفتن قیمت مسکن آن هم در شرایط رکود بازار می‌شود.  لاهوتی تصریح کرد: به همین خاطر نیاز است تا در تعریف خانه‌های خالی بازنگری و به نوعی بازتعریف انجام شود تا از این طریق بار مالی اضافی به مردم تحمیل نشود.

رقم‌ خانه‌های خالی بالا نیست

آمارهای متفاوتی که از تعداد خانه‌های خالی شهر تهران ارائه شده، نشان می‌دهد تنها در شهر تهران (بدون احتساب شهرهای جدید) حداقل 400هزار خانه خالی وجود دارد.

فرهاد بیضایی، کارشناس مسکن نیز با اشاره به اینکه رقم تعداد خانه‌های خالی در کشور به اندازه‌یی نیست که دریافت مالیات از آنها به سازنده فشار بیاورد، تصریح کرد: از آنجا که در قانون به سازنده برای به فروش رساندن واحدهای خالی خود فرصت داده شده است در نتیجه سازندگان برای آنکه بتوانند واحدهای ساخته شده خود را به اتمام برسانند، فرصت کافی دارند. فرهاد بیضایی ادامه داد: براساس قانون سازندگان از زمان اتمام ساخت و دریافت پایان کار یک سال و نیم فرصت دارند تا واحدهای خود را به فروش برسانند و در واقع پس از گذشت این مدت است که بر واحدهای خالی مانده شده، مالیات تعلق می‌گیرد.

بیضایی تاکید کرد: قانون مربوط به دریافت مالیات از خانه‌های خالی در زمانی که سازندگان بخواهند کار تولیدی انجام دهند، شفاف و روشن است و همانطور که گفتم به دلیل اینکه میزان خانه‌های خالی چندان زیاد نخواهد بود بر سازندگان نیز فشار نمی‌آورد. این کارشناس مسکن ادامه داد: اما در صورتی که سازنده رفتار دلال‌گونه و احتکاری داشته باشد و تنها به دنبال ساخت و فروش واحدهای ساخته شده باشد این قانون برای آنها ایجاد مشکل خواهد کرد.

فرهاد بیضایی گفت: از آنجا که سازندگان واحدها تنها نباید به فروش واحدهای خود تکیه کنند، می‌توانند در صورت به فروش نرفتن واحدهای ساخت خود آنها را اجاره دهند و در این صورت است که می‌توانند تا زمانی که واحدشان به فروش برود از محل اجاره‌بها درآمدزایی داشته باشند.

این کارشناس مسکن تصریح کرد: در نهایت تاکید می‌کنم، تعداد خانه‌های خالی در کشور رقم بالایی نیست و قانون دریافت مالیات از آنها نیز به روشنی شرایط تعلق مالیات و نحوه دریافت به آنها را روشن کرده است.