عصر ساختمان- صنعت ساختمان برای گذر از فضای ضد توسعهای و رکود چندین ساله باید با تکیه بر نظام تصمیم گیری مبتنی بر نظرات کارشناسی از راه صحیح انبوه سازی، بلندمرتبه سازی، صنعتی سازی و ارزان سازی عبور کند.
به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان»، عدم توجه به راهکارهای صحیح و تنها با تکیه بر تجربیات گذشته نشاندهنده این است که تقاضای شدید مسکن برای قشرهای با درآمد متوسط و پایین در طول سالهای آینده به بحران شدید اقتصادی، امنیتی و اجتماعی تبدیل خواهد شد. در این راستا دکتر بهمن آرمان اقتصاددان در گفتگو با عصر ساختمان با اشاره به نقشه راه توسعه ساخت و ساز، مسیر جلوگیری از رسیدن صنعت ساختمان و مسکن به بحران در سالهای آتی را بازگو کرد که در ادامه میخوانید:
این اقتصاددان در ابتدا با اشاره به نقش شهرداری در ساخت و ساز، گفت: بحث کاهش عرضه، تعداد پروانهها و سطح زیربنا که عموما تحت نظر شهرداری انجام می شود بخش مسکن را در چند سال گذشته تحت تاثیر قرار داده است و در عمل این خود باعث کاهش عرضه مسکن در طول سالهای آتی خواهد شد.
آرمان معتقد است: راهکارهای مطرح شده تاکنون مانند ساخت مسکن توسط مسکن سازان غیرحرفهای در مقیاسهای محدود نشان داده است که این راهکار چندان در حل مشکل مسکن تاثیرگذار نبوده است. این در حالی است که حل مشکل مسکن از طریق انبوه سازی، بلندمرتبه سازی، صنعتی سازی و ارزان سازی برای برون رفت از شرایط فعلی به نتیجه خواهد رسید. بنابراین اجرای پروژههای ساختمانهای مسکونی در ابعاد چند ده هزار می تواند راهکار حل مشکل فعلی باشد.
توسعه ساخت و ساز نیازمند تصمیم کارشناسی
وی به شهرک سازی اشاره کرد و اظهار داشت: شهرک سازی در صورتی میتواند راهکار محسوب شود که در قالب شهرک سازیهای امروزی و بدون انجام مطالعات کافی و علمی انجام نشود، نمونههایی مانند پردیس، پرند، هشتگرد و سایر شهرکها در استانهای دیگر اشتباهی بیش نبود و هزینههای بسیاری برای کشور بوجود آورد و در حال حاضر تعداد بسیار زیادی از واحدهای مسکونی ساخته شده در این مناطق بدلیل نبود امکانات لازم متقاضی ندارد. شهرکهای مهر ایران، پدیدههای برگرفته از شهرکهای دهه 60 میلادی هستند که بدلیل نبود بازیافت عملی و توجیه اقتصادی بلافاصله کنار گذاشته شدند.
به گفته این اقتصاددان، صنعتی سازی مهمترین راهکار توسعه ساخت و ساز در ایران است اما پیشنیاز آن انبوه سازی است و این در حالی است که انبوه سازی در صورتی راهکار اصولی شناخته میشود که ارزان سازی در ساخت و سازها در سطح کشور انجام شود. مسیر توسعه ساخت و ساز در ایران از راه انبوه سازی، صنعتی سازی و ارزان سازی میگذرد و تا زمانی که پیمودن این مسیر تسهیل نشود، مشکلات عرضه و تقاضا به قوت خود باقی خواهد ماند.
آرمان با شناسایی مسیر راه توسعه ساخت و ساز در ایران اظهار داشت: راه توسعه ساخت و ساز تنها نیازمند یک تصمیم کارشناسی است. در حال حاضر شرکتهای ساختمانی در سطح کشور توانمندیهای قابل ارائه دارند که قادرند آزادراههای پیچیده و ساختمانهای بلندمرتبه تا 60 طبقه بدون هیچگونه کمبود فنی بسازند.
وی ادامه داد: تنها برخی شرکتهای ایرانی برای انبوه سازی ساخته نشدهاند و ساخت یک مجتمع پنج طبقه را با ساخت شهرک اشتباه گرفتهاند و عملا برای ساخت جزء و کلان تفاوتی قائل نیستند. چندین هزار شرکت عضو انجمن انبوه سازان ایران باید طبق تعریف انبوه سازی سالانه 100 هزار واحد مسکن ایجاد کنند.
مسئولیت دولت و شهرداری در موفقیت پروژههای ساختمانی
این کارشناس اقتصادی معتقد است: همکاری با شرکتهای خارجی برای پیشبرد پروژههای ساختمانی انبوه میتواند کاربردی باشد. اگر نخواهیم از شرکتهای اروپایی نام ببریم، گرفتن شریک خارجی از کشورهایی مانند مالزی و ترکیه میتواند برای پیشبرد پروژههای ساخت و ساز در کشور کارساز باشد.
آرمان به نمونههای ساخت و ساز موفق که به صورت مشارکتی در ایران ساخته شده اشاره کرد و گفت: ساخت شهرک اکباتان توسط آمریکاییها، برجهای پرسپولیس، پاسارگاد و ... در شهرک غرب با مشارکت آمریکایی و ایتالیاییها، شهرک آپادانا با مشارکت فرانسویها و ... همگی از نمونههای موفق مشارکت خارجیها در ایران است.
در حال حاضر شرکتهای ساختمانی ایران دارای تجربیات بسیار خوب سخت افزاری برای پذیرش پروژههای انبوه سازی هستند اما متاسفانه تخصص نرم افزاری لازم مانند طراحی، درنظر گرفتن شیوههای نوین صرفه جویی در آب، برق و کاهش هزینههای تولید را ندارند و به همین دلیل نیازمند مشارکت با شرکتهای خارجی دارای تکنولوژی هستند.
تاثیر ساخت و ساز بر قیمت مسکن
آرمان راه جذب سرمایه گذاران خارجی برای مشارکت در ساخت و ساز در کشور را توضیح داد و تصریح کرد: جذب مشارکت کننده خارجی از مسیر دولت و شهرداری میگذرد که باید زمینهایی با متراژ چند ده هکتار در نزدیکی شهرهای بزرگ در اختیار سازندگان قرار دهند. باید از کوچک کردن زمینها که در ابتدای انقلاب در اختیار اشخاص و مردم قرار گرفت و در نوع خود فاجعه بود تجربه کسب کرد و برای بهره برداری بهتر زمینها در ابعاد گسترده در اختیار شرکتهای ساختمانی قرار گیرد تا با استفاده از تکنولوژی روز و قیمت ارزان از طریق بلندمرتبه سازی و اختصاص فضای بیشتر به فضای سبز و خدمات عمومی در اختیار مردم قرار گیرد.
این اقتصاددان در جای دیگری از سخنان خود به تاثیر نحوه ساخت و ساز بر قیمت نهایی واحدهای مسکونی اشاره کرد و گفت: نباید نسبت به این مسئله بیتفاوت بود که 95 درصد واحدهای مسکونی ساخته شده در ایران از طریق افراد انجام میشود نه از طریق شرکتهای بزرگ ساختمانی بنابراین سازندههای جزء از حیطه قدرت خرید مردم خارج هستند و سیستم بانکی هم نمیتواند به آنها وام بدهد و همین موضوع باعث ایجاد بینظمیها و افزایش بحران در آینده و وخامت اوضاع صنعت ساختمان میشود.