به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان» به نقل از فارس، افزایش تعداد پروژه‌های نیمه تمام عمرانی به دلیل محدودیت منابع مالی در کشور و سپری شدن عمر مفید این طرحها قبل از بهره‌برداری، به چالش جدی و از دست رفتن صرفه اقتصادی این طرحها تبدیل شده است.

تکمیل و اجرای پروژه‌های نیمه تمام به مطالبه نمایندگان و مردم تبدیل شده و در صورتی که طرح‌ها به حال خود رها شوند، هزینه‌ مالی بیشتری در آینده برای تکمیلی شدن نیاز دارند و سرمایه کنونی مصرف شده نیز در معرض خطر قرار گرفته است، بنابراین به گفته مسئولان یکی از روش‌های مناسب برای عدم رخداد چنین معضلاتی واگذاری و مشارکت بخش خصوصی برای تکمیل این پروژه‌ها است که البته باید چالشها و نارسایی پیش روی آنها رفع شود.

طبق کتابچه پیوست لایحه بودجه 97 بخشی از این چالش‌ها به شرح زیر است:

مشخص نبودن نحوه تامین منابع مالی پایدار تعهدات دولت در قرار دادهای مشارکتی و لزوم اعتمادسازی بخش خصوصی نسبت به ایفای تعهدات دولت

آشنایی ناکافی دستگاههای اجرایی با نظام مشارکت عمومی - خصوصی و متعاقباً مقاومت آنها در واگذاری طرحها

ضرورت تعریف سازوکار تامین منابع عالی پروژه محور از طریق نهادهای عالی توسعه‌ای

ضرورت تعریف سازوکارهای لازم مالی و بیمه ای برای پوشش ریسک قراردادهای مشارکتی

نبود جذابیت کافی برای ورود بخش خصوصی به دلیل نداشتن توجیه مالی طرحها

عدم کفایت مشوق های کارآمد برای سرمایه گذار بخش خصوصی در طرح های زیرساختی

تمایل پایین دستگاه های اجرایی به واگذاری طرحها عمدتاً به دلیل کاهش اختیارات و بودجه

سازوکار نامناسب برای تعیین بهای تمام شده محصول طرح های زیرساختی

دسترسی محدود به منابع مالی ارزان قیمت داخلی و خارجی

برنامه غیرمنسجم بلندمدت برای واقعی نمودن (یا نزدیک به واقعی نمودن) بهای ارائه محصول طرح ها

عدم یکپارچگی کافی در قوانین و عقررات مرتبط با این حوزه

به گزارش فارس علاوه بر این موضوعات حوزه تامین مالی و حمایت های مالی قرار دادهای مشارکتی نیز اهمیت فراوان دارد در این راستا پیشنهاد شده است:

ضرورت تعریف سازوکار استفاده از منابع صندوق توسعه ملی در قراردادهای مشارکتی

اولویت اختصاص منابع فاینانس خارجی و تسهیلات بانک های توسعه ای بین المللی برای قراردادهای مشارکتی نسبت به قراردادهای پیمانکاری

پیاده سازی سازوکار تامین مالی پروژه محور Project Finance

طراحی اوراق بدهی بلندمدت و صندوق پروژه در بازار سرمایه

سهامداری نهادهای تخصصی بازار سرمایه در شرکت پروژه قرارداد مشارکت

تجهیز منابع مالی پایدار جهت خرید محصول پروژه از طرف دولت

ضرورت ارائه تضامین معتبر و بانک پذیر و ارائه گواهی خرید محصول و بهای ظرفیت پروژه توسط سازمان برنامه و بودجه

تجهیز منابع مطمئن برای انجام تعهدات خود در قبال سرمایه گذاران در دوران ساخت

ارائه تضامین دولتی متناسب با تعهدات دولت در قراردادهای مشارکتی

تعریف ردیف خرید محصول پروژه در حوزه های بخشی و استانها با اولویت تخصیص از منابع

با این حال نتایج واگذاری و مشارکت بخش غیردولتی در پروژه‌ها طی دو سال گذشته از نیمه دوم سال 1394 تا سه ماهه اول سال 1396 تعداد 4131 پروژه عمرانی جدید، نیمه تمام و بهره برداری با اعتبار سرمایه گذاری اولیه بالغ بر 454 هزار میلیارد ریال با مشارکت بخش غیردولتی انجام شده است (این مبلغ اعتباریست که بخش خصوصی تعهد نموده طی دوران احداث یا مرمت پروژه تأمین نماید که تزریق آن ممکن است طی چند ماه تا چند سال بسته به نوع پروژه متفاوت باشد)؛ همچنین هزینه سالیانه بهره برداری این پروژه ها در حدود 44 هزار میلیارد ریال و هزینه کل بهره برداری (با در نظر گرفتن دوران بهره برداری پروژه ها) حدود 696 هزار میلیارد ریال برآورد می شود.

در مورد پروژه های بهره برداری نیز هزینه صرفه جویی شده برای دولت (ناشی از عدم هزینه کرد در بهرهبرداری و درآمد حاصل از اجاره) سالیانه حدود 2500 میلیارد ریال برآورد می‌شود.