به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان» به نقل از دنیای اقتصاد، مطابق طرحی که مدیران شهرداری پایتخت به محمدعلی نجفی شهردار تهران پیشنهاد کرده‌اند در صورت ابلاغ این دستور به خانواده شهرداری، فرآیند صدور پروانه ساختمانی از 40 روز به 7 روز کاهش پیدا می‌کند. به گزارش «دنیای اقتصاد» سرمایه‌گذاران ساختمانی یکی از مهم‌ترین موانع آغاز اجرای پروژه‌های ساختمانی را پروسه طولانی صدور انواع گواهی‌های ساختمانی به ویژه صدور پروانه ساختمانی عنوان می‌کنند.

بررسی‌ گزارش عملکرد برنامه پنج ساله دوم شهرداری تهران از میانگین مدت زمان صرف شده برای صدور پروانه ساختمانی در شهر تهران نشان می‌دهد: اگرچه بنا بود مطابق اهداف برنامه پنج‌ساله دوم، میانگین زمان صدور پروانه ساختمانی به کمتر از یک ماه کاهش پیدا کند اما روند کاهش زمان صدور پروانه ساختمانی در حدود 40 روز متوقف شده است. از این رو فعالان ساختمانی در شهر تهران عنوان می‌کنند حدود 20 درصد از زمان مفید ساخت وساز یک پروژه ساختمانی که بین یک تا 5/ 1 سال طول می‌کشد صرف صدور انواع مجوزهای ساختمانی می‌شود. این در حالی است که مطالعات انجام شده از تجربه سایر کشورها در حوزه پروسه صدور پروانه ساختمانی حاکی از آن است که زمان صرف شده برای صدور انواع مجوزهای ساختمانی کمتر از 30 روز زمان می‌برد. در شهر تهران بوروکراسی و استعلام‌های متعدد و زمانبر، ناهماهنگی بین سیستم‌های هوشمند و صدور دستی مجوزهای میانی پروانه ساختمانی و کمبود کاربر مسلط برای هدایت و انجام کار در سیستم هوشمند صدور پروانه از جمله عواملی است که سبب می‌شود زمان صدور پروانه ساختمانی طولانی و پیچیده شود.

این روند کند و زمانبر سبب می‌شود تا روند سرمایه‌گذاری‌های ساختمانی با چندین عارضه رو به رو شود. یکی از مهم‌ترین عارضه‌های نشات گرفته از وضعیت کنونی صدور پروانه ساختمانی که مورد شکایت تعداد زیادی از سازندگان و فعالان ساختمانی نیز هست، تلف شدن زمان است. از آنجا که پیش از صدور پروانه ساختمانی امکان آغاز پروژه ساختمانی وجود ندارد، عملا یک زمان حداقل 40 روزه از سازنده تلف می‌شود که می‌تواند منجر به طولانی شدن اجرای پروژه ساختمانی و به‌تبع آن افزایش هزینه‌های ساخت وساز و کاهش سود سرمایه‌گذار ‌شود. این روند سبب می‌شود معطلی برای خرید مصالح ساختمانی نیز به‌وجود آید چراکه معمولا سازنده‌ها تا پیش از آغاز پروژه، به خرید مصالح ساختمانی اقدام نمی‌کنند. بنابراین در صورتی که زمان آغاز پروژه با نوسانات اقتصادی همراه شود می‌تواند به افزایش ریسک سرمایه‌گذاری ساختمانی و نهایتا افزایش هزینه‌های ساخت وساز منجر شود. از این‌رو مدیریت شهری پایتخت که در دوره جدید نوسازی بافت فرسوده را با اتکا به سرمایه‌گذاری بخش خصوصی یکی از مهم‌ترین اولویت‌های کاری خود تعیین کرده است، طرحی را با هدف کاهش زمان صدور پروانه ساختمانی از 40 روز کنونی به یک هفته استارت زده و سامانه پایلوت آن را در محدوده منطقه 17 رونمایی کرده است. رضا میرصادقی، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران با اشاره به استارت این روند همزمان با صدور دستور شهردار پایتخت به «دنیای اقتصاد» اعلام کرد: طی چندماه گذشته از استقرار تیم جدید مدیریت شهری، بررسی‌های انجام‌شده درخصوص دلایل عقب‌ماندگی نوسازی بافت فرسوده پایتخت نشان می‌دهد یکی از مهم‌ترین دلایل معطلی سازندگان در آغاز اجرای پروژه‌های ساختمانی در محدوده بافت فرسوده، طولانی‌شدن پروسه صدور پروانه ساختمانی به دلیل اخذ زمانبر انواع مجوزهای مربوط است.

او ادامه داد: از این‌رو با توجه به آسیب‌شناسی انجام شده در جریان برگزاری جلسات مشترک با شهردار تهران قرار شد تا در این روند تغییر جدی صورت گیرد تا روند نوسازی سرعت گیرد و امکان ورود حجم بیشتری از متقاضیان سرمایه‌گذاری در محدوده بافت فرسوده فراهم شود. مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران با بیان اینکه مطابق با پیشنهاد ارائه شده به‌صورت پایلوت در منطقه 17 زمان صدور پروانه ساختمانی به 7 روز کاهش پیدا می‌کند، اظهار کرد: به این معنا که از زمان تشکیل پرونده تا صدور پروانه ساختمانی فرصت 7 روزه نیاز است. او در مورد تعیین تکلیف انواع مجوزهای ساختمانی نیز گفت: مجوزهای ساختمانی زمانبر که از نظر سرمایه‌گذاران ساختمانی به‌عنوان سرعتگیر آغاز اجرای پروژه معرفی می‌شود، پس از آغاز پروژه و در حین فرآیند ساخت اخذ می‌شود. به گفته وی در صورتی که شهردار تهران دستور لازم برای اجرایی شدن فرم جدید صدور پروانه ساختمانی را صادر کند این سامانه قابلیت تعمیم به تمامی مناطق شهری به‌ویژه بافت فرسوده پایتخت را خواهد داشت.

به گفته کارشناسان شهری یکی از مهم‌ترین مزایای کاهش زمان پروسه صدور پروانه ساختمانی، پیش‌بینی‌پذیر شدن زمان آغاز و اتمام پروژه در دوره رکود یا رونق مسکن است. در حال‌حاضر به دلیل نبود چنین امکانی سازنده‌ها نمی‌توانند برای فرار از ریسک‌ها و تبعات دوره‌های اوج ‌رکود و زمان جهش قیمت مسکن، برنامه‌ریزی کنند. این در حالی است که به‌طور معمول سازنده در حالت عادی اگر بتواند روی زمان صدور پروانه ساختمانی حساب کند پروژه تکمیل شده به دوره اوج ‌‌رکود یا جهش قیمت نمی‌رسد؛ در این دو دوره هر چه عرضه مسکن انجام شود تقاضایی برای آن وجود ندارد. اما در حال‌حاضر به دلیل تحمیل زمان پرت به سازنده‌ها، سرمایه‌گذاران در این دو نقطه زمانی حساس وارد بازار می‌شوند و نهایتا واحدهای مسکونی آماده آنها در بازار فروش رسوب می‌کند و نمی‌تواند اثر مثبتی در تغییر روند بازار داشته باشد. هم‌اکنون که دولت و شهرداری در یک همکاری مشترک بنا دارند سرعت نوسازی بافت فرسوده را در قالب اجرای طرح ملی بازآفرینی افزایش دهند، کاهش زمان صدور پروانه ساختمانی می‌تواند در افزایش انگیزه سرمایه‌گذاران ساختمانی به این محدوده شهری اثرگذار باشد، چراکه بالا بودن میانگین زمان صدور پروانه و سایر گواهی‌های ساختمانی سبب می‌شود تیراژ ساخت‌وساز در سال برای سازنده‌ها کاهش پیدا کند، در نتیجه عایدی کلی سرمایه‌گذاری ساختمانی با توجه به نرخ بازدهی بازارهای رقیب را غیراقتصادی می‌کند.مطالعات بانک جهانی درباره متوسط زمان انتظار سرمایه‌گذاران ساختمانی که برای اخذ مجوز ساخت از شهرداری یا سایر نهادهای مرجع شهری در کشورهای مختلف تهیه کرده است، نشان می‌دهد به‌طور متوسط بین 15 تا 25 روز پروسه اخذ مجوز ساختمانی به طول می‌انجامد. مقایسه این آمار با میانگین زمان انتظار برای اخذ گواهی‌های ساختمانی در کشور نشان می‌دهد در حال‌حاضر این زمان در شهری همچون تهران بیش از 3 برابر متوسط جهانی یعنی 70 روز است. به‌عنوان مثال در امارات متوسط زمان صدور پروانه ساختمانی معادل 24 روز، در سنگاپور 14 روز و در دانمارک 20 روز است. البته برخی تحقیقات وزارت راه و شهرسازی در شهر تهران نشان می‌دهد طی یک تا دو سال اخیر بعضا زمان صدور برخی پروانه‌های ساختمانی تا بیش از 200 روز نیز به طول انجامیده است. گزارش رسمی عملکرد برنامه پنج ساله دوم شهرداری تهران نیز نشان می‌دهد در سال 92 (یعنی پیش از آغاز برنامه پنج ساله دوم شهرداری تهران) میانگین زمان صدور انواع پروانه ساختمانی در شهر تهران معادل 120 روز محاسبه شده ‌است.مطابق اهداف برنامه پنج ساله دوم بنا بود این زمان در پایان سال 93 یعنی سال ابتدایی اجرای برنامه به نصف یعنی 60 روز کاهش پیدا کند. گزارش عملکرد سال ابتدای اجرای برنامه نشان می‌دهد که در پایان سال 93 میانگین زمان صدور انواع پروانه ساختمانی به 70 روز رسیده است. در سال دوم برنامه نیز میانگین زمان صدور پروانه ساختمانی 20 روز هدف‌گذاری شده ‌بود اما گزارش‌ها نشان می‌دهد زمان صدور پروانه ساختمانی همچنان بیش از یک ماه است.