به گزارش پایگاه خبری«عصرساختمان » به نقل از باشگاه خبرنگاران، عمارت ذوالفقاری در یکی از محلات قدیمی شهر زنجان موسوم به محلة "دالان آلتی"در ضلع شمالی سبزه میدان و مسجد جامع قرار دارد. این بنا ساختمان مسکونی و اداری حکمران زنجان بوده و از مجموعه بناهای اندرونی و بیرونی و بخشهای مختلفی تشکیل یافته بود. از این مجموعه در حال حاضر فقط عمارت بیرونی باقی مانده که به نام "عمارت محمود خان ذوالفقاری"معروف است.

بنا به روایاتی این خانه توسط سردار اسعدالدوله (پدر محمود خان) دراواخر حکومت قاجار بنا گردیده و پس از وی محمودخان در آن اقامت داشته است. درگذشته این بخش از شهر زنجان محله­ی اعیان نشین بوده و مجموعه بناهایی در سبک و الگویی همسان همچون خانه وزیری، خانه خدیوی، عمارت دارایی و... در این محل ساخته شده بود.

بعد از انقلاب اسلامی، تا ثبت این بنا در فهرست آثار ملی کشور به دلیل متروک ماندن و عدم مراقبتهای لازم آسیب فراوانی دید.

در جریان توسعه و تعریض خیابان طالقانی دیوار و سردر ورودی بنا بطور کامل تخریب گردید. در سالهای اخیر نیزبا اجرای طرحهای عمران شهری، آسیب زیادی به بنا وارد آمده است.

از جمله با احداث خیابان زینبیه و عبور آن از داخل حیاط عمارت، قسمتی از عرصه ی بنا از بین رفت و بخش عمده دیگر به پارک تبدیل شد.

این بنای ارزشمند با سبکی متاثر از الگوهای معماری غربی و با حفظ سنت‌های معماری ایران قدیم به مساحت 1176 متر مربع، در 2 طبقه ساخته شده و در گذشته شامل حصار، سر در ورودی، حیاط و بخش مسکونی و اداری بوده است و معماری این بنا به اواخر دوره قاجاریه نسبت داده می شود.

پلان این بنا ایرانی و سبک ساختمانی آن از بناهای گوتیک اروپایی تقلید شده است. این عمارت از ساختمان های بیرونی،اندرونی و اداری تشکیل یافته و نمای آن با آجرهای قالبی و پیش بر تزیین شده است.

بنا به روایاتی این خانه توسط سردار اسعدالدوله (پدر محمود خان) دراواخر حکومت قاجار بنا گردیده و پس از وی محمودخان در آن اقامت داشته است.

در گذشته این بخش از شهر زنجان محله­ اعیان‌نشین بوده و مجموعه بناهایی در سبک و الگویی همسان همچون خانه وزیری، خانه خدیوی، عمارت دارایی و... در این محل ساخته شده بود.

در بالای هسته مرکزی بنا، نورگیر زیبایی وجود دارد که به کلاه فرنگی معروف است. این خانه به سبک بناهای اواخر دورهٔ قاجار ساخته شده‌. سبک ساختمانی آن از بناهای گوتیک اروپایی گرفته شده‌است.

طبقه همکف بخش اداری و دفتری عمارت محسوب می‌شد و طبقه اول به بخش مسکونی اختصاص داشته است. مصالح به کار رفته در بنا خشت، آجر و سنگ و پوشش سقف خانه از نوع شیروانی است.

این نوع پوشش در دوران پهلوی در خانه‌‌های زنجان بسیار رایج بوده و پوشش سقف عمارت ذوالفقاری یکی از اولین نمونه‌های پوشش شیروانی در زنجان است.

تزئینات بنا بسیار متنوع و چشمگیر بوده و شامل تزئینات فلزی، سنگی، آجری، گچی، چوبی و کاشی است.

در پائین دیوارهای طبقه همکف کاشیکاری برجسته با رنگ‌های قهوه‌ای، زرد و قرمز به چشم می‌خورد و تزئینات سنگی و گچی را بیشتر در ستون‌های ورودی همکف و ایوان‌های ستوندار طبقه اول می‌توان دید.

سقف بیشتر اتاق‌ها آراسته به لمبه‌کاری چوبی و نقش‌های متنوع است. اما بیشترین تزئین در نمای جنوبی بنا دیده می‌شود. نمای جنوبی به صورت یکپارچه با انواع آجرچینی و با طرح‌های مختلف تزئین شده است.

پنجره‌های بنا عموماً دو لنگه و اطراف آن مشبک است که با به کارگیری شیشه‌های رنگین کنتراست جالبی را در داخل اتاق‌ها بوجود آورده است. نعل درگاهی پنجره‌ها در طبقه همکف مسطح و در طبقه منتهی‌الیه جنوب غربی حیاط مشرف به خیابان تعبیه شده و طاق‌نماهای تزئینی در اطراف ورودی دیده می‌شوند.

موزه باستان شناسی و مردان نمکی واقع در امارت ذوالفقاری مربوط به خاندان ذوالفقاری (محمود خان ذوالفقاری) است و در سال 87 پس از مرمت به عنوان موزه باستان شناسی و مردان نمکی افتتاح شد و مختص باستان شناسی استان است.

کارشناس میراث فرهنگی زنجان گفت:این بنا به موزه ای برای نگهداری از مردان نمکی مکشوفه‌از معدن نمک روستای چهرآباد تبدیل شده است .

این مسئول با بیان اینکه آثار باستانی مربوط به سه دوره پیش از تاریخ،دوره تاریخی و دوره اسلامی استان زنجان در امارت ذوالفقاری نگهداری می شود افزود: یک بخش تخصصی مردان نمکی و منسوجات مردان نمکی در این موزه نگهداری می شود.

جعفرلو گفت: در بخش پیش از تاریخ زنجان همه اشیا کاوش شده مربوط به چهار هزار،شش هزار،هفت هزار و هشت هزارسال پیش استان، در بخش تاریخی اشیا عصر آهن که مربوط به سه هزار سال پیش است و در بخش پس از اسلام آثار مربوط به قرن چهارم و پنجم هجری قمری تا دوره قاجاریه نگهداری می شود.

جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصرساختمان (http://telegram.me/asresakhteman) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.