به گزارش پایگاه خبری «عصر ساختمان» به نقل از مهر، افشین حبیب زاده، روز دوشنبه در همایش نقش تعمیر و نگهداری در افزایش تاب آوری پل شهری که از سوی مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران برگزار شد، افزود: در بسیاری از کشورها تعمیر و نگهداری سازه‌ها از اهمیت بالایی نسبت به ساخت سازه‌های جدید برخوردار است. از آنجا که پل‌ها یکی از مهم‌ترین شاهرگ‌های ترافیکی به خصوص در کلان شهرهایی مانند تهران محسوب می‌شوند، مدیریت تعمیر و نگهداری پل‌ها امری بسیار مهم در سیستم مدیریت شهری است.

نایب رئیس کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه پل‌ها از پرهزینه‌ترین و راهبردی‌ترین عناصر راه محسوب می‌شوند، بر لزوم توجه ویژه به موضوع ارزش پل‌ها و خسارات ناشی از بی توجهی به نگهداری از آنها تاکید کرد و گفت: تخصیص اعتبار مناسب در زمان مناسب، برای تعمیر یک پل با بکارگیری روشی مناسب برای تعمیر از اهمیت بالایی برخوردار است. مهمترین فرایند این بخش، انتخاب پل مناسب برای انجام عملیات تعمیر است که نیاز به اولویت‌بندی پل‌های موجود در پایگاه داده یک سیستم مدیریت پل را امری ضروری می‌کند. هر چند تعاریف اولیه‌ای برای اولویت بندی در سطح پل‌های شهر تهران با استفاده از سیستم‌های روز دنیا صورت گرفته است اما نیاز به مطالعات دقیق بر روی ساز و کار چرخه اولویت بندی برای پل‌های شهر تهران به شدت احساس می‌شود.

وی ادامه داد: در بین زیرساخت‌های بزرگراه‌ها، پل‌ها نقش مهمی در برقراری ارتباطات دارند از این رو به آسانی می‌توان دریافت که مشکلات سازه‌ای و یا تخریب یک پل به خصوص پل‌های بزرگراهی، چه آثار زیانباری برای مدیریت کلان شهری در پی خواهد داشت. با توجه به ترافیک کلانشهرها، در صورت بروز چنین مشکلاتی، امکان انجام مناسب عملیات تعمیراتی، بسیار سخت و محدود می‌شود. از دیگر سو، سرمایه گذاری اولیه برای ساختن آنها بسیار سنگین است، اما اگر ظرفیت تحمل بار آنها کاهش یابد و یا این پل‌ها فرو ریزند، هزینه الزام برای بازسازی آنها به مراتب بیش از هزینه ساخت خواهد بود.

رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه دلایل زیادی وجود دارد که شهرداران و شوراهای شهر تاب‌آوری را به عنوان بخشی از دستور کار توسعه پایدار خود در اولویت قرار دهند، اظهار کرد: برای مدیران شهری، کاهش خطرپذیری بلایا می‌تواند فرصتی ماندگار باشد.

حبیب زاده از تقویت اعتماد و مشروعیت ساختارهای سیاسی و مدیریت شهری، فرصت‌هایی برای تمرکز زدایی از صلاحیت‌ها و بهینه‌سازی منابع، انطباق با استانداردها و شیوه‌های بین المللی، نجات جان‌ها و اموال در بلایا یا موقعیت‌های اضطراری، همراه با کاهش چشمگیر در مرگ و میر و صدمات جدی، مشارکت فعال شهروندان و سکوی پرشی برای توسعه شهری، حفاظت از دارایی‌های و میراث فرهنگی جامعه با اختصاص کمتر منابع شهر به مقابله با بلایا و باز توانی، افزایش سرمایه گذاری در زیرساخت‌ها، از جمله مقاوم سازی، بازسازی و نوساز و افزایش پایه مالیاتی، فرصت‌های کسب و کار، رشد اقتصادی و اشتغال به عنوان دستاوردهای سرمایه‌گذاری در کاهش بلایا و حوادث یاد کرد.

وی خاطر نشان کرد: مدیریت پل راهکاری برای بهینه سازی استفاده از منابع موجود جهت بازرسی، نگهداری، تعمیر و تعویض پل‌ها است. به عبارت دیگر مدیریت پل ابزاری است که به وسیله آن مجموعه پل از لحظه تصمیم‌گیری تا انتهای عمر مفید آن مراقبت می‌شود. متأسفانه بسیاری از برنامه ریزان و مجریان پل در سراسر جهان در حالی که نیاز به بازرسی و نگهداری منظم پل‌ها در طول عمر مفیدشان را تصدیق می‌کنند، نیاز به برنامه ریزی اولیه در مراحل تصمیم گیری و طراحی برای کاربرد اصول اساسی که دوام و پایداری پل‌ها را در بلند مدت تضمین کند، مورد توجه قرار نمی‌دهند.

رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر ادامه داد: در بسیاری از موارد مسئولان نگهداری پل متأسفانه از موارد فوق چشم پوشی کرده و سیاست نگهداری‌های عکس العملی را در پیش می‌گیرند که تنها وقوع یک حادثه اجتناب ناپذیر را به تأخیر می‌اندازد. در نتیجه در حال حاضر مهندسان پل با پل‌هایی مواجه‌اند که شدیداً فرسوده گشته و اکنون باید نگهداری، تعمیر، مقاوم سازی، تقویت یا جایگزین شوند و یا محدودیت‌های بهره برداری برای آنها وضع شود.

حبیب زاده بر ضرورت ارائه راهکاری که کدام پل به نقطه‌ای رسیده است که باید نگهداری، تعمیر، مقاوم سازی، تقویت یا جایگزین شود، تاکید کرد و گفت: با استفاده از مدل‌های مناسب و بهینه، وضعیت پل‌ها از نظر نیاز به تعمیر یا بهسازی درجه بندی شده و بر اساس درجه‌ای که برای هر پل به دست می‌آید، عملیات تعمیر و نگهداری برای پل‌ها اولویت بندی می‌شود.

وی با اشاره به اینکه عوامل تأثیر گذار بر روند خرابی پلهای شهری و برون شهری و در نتیجه اولویت بندی تعمیر و نگهداری آنها با یکدیگر متفاوت است، اظهار کرد: در پل‌های شهری با توجه به اینکه ترافیک شهری عامل بسیار مهم و حیاتی برای پل‌های شهری است، سیکل‌های متناوب بارگذاری زنده، شدت بالای بارهای مرده و تأثیر آنها در دراز مدت، اختلاف در دفعات و میزان بارگذاری در ساعات مختلف شبانه روز و … از جمله عواملی است که بحث ترافیک برای پل‌های شهر را به موضوعی تعیین کننده تبدیل کرده است.

نایب رئیس کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه یکی دیگر از فاکتورهایی که در مدیریت پل‌ها باید مد نظر قرار گیرد، چرخه هزینه‌های تعمیراتی برای یک پل است، افزود: در برخی موارد برآورد هزینه‌های تعمیراتی به صورت سالانه و یا در بازه مشخص دیگری، از هزینه‌های مربوط به احداث یک پل جدید فراتر می‌رود. در چنین شرایطی ساخت پل جدید بسیار اقتصادی‌تر از اجرای عملیات تعمیراتی است. معمولاً هزینه‌های توقف عملیات، انحراف مسیر، اختلال ترافیکی که احداث یک پل جدید ایجاد می‌کند این گزینه را منتفی می‌سازد، البته مواردی از قبیل مثال فوق در شرایطی رخ می‌دهد که در یک بازه زمانی طولانی عملیات نگهداری بر روی یک یا چند پل مشخص متوقف شده و یا به صورتی نامناسب اجرا شده باشد.

حبیب زاده در پایان گفت: یافتن عوامل تأثیرگذار در روند خرابی پل‌ها و مشخص کردن عوامل مؤثر بر اولویت بندی بهینه برای ترمیم و نگهداری پل‌های موجود با توجه به بودجه معین یکی از مسائل اساسی سیستم مدیریت شهری است، تا بتواند سبب کاهش هزینه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ناشی از نابودی و یا فرو ریختن پل‌های شهری شود و بتواند بر افزایش تاب آوری پل‌های شهری مؤثر واقع شود.