به گزارش پایگاه خبری«عصر ساختمان» به نقل از تسنیم، ظهور و بروز پدیده حاشیه‌نشینی از جلوه‌های فقر اقتصادی و به میزان زیادی پیامد پدیده مهاجرت است که در سال‌های اخیر به یکی از ویژگی‌های جدایی‌ناپذیر رشد شهری در کشور تبدیل شده است.

استان کهگیلویه و بویراحمد هم از این موضوع مستثنی نبوده و وجود بالغ بر 60 هزار حاشیه‌نشین در شهر یاسوج که روز به روز بر جمعیت‌ آن‌ها افزوده می‌شود حاشیه این شهر را به مکانی برای استقرار مهاجرین تبدیل کرده و به علت نبود امکانات فرهنگی و آموزشی کافی، شاهد افزایش روزافزون آسیب‌های اجتماعی در این مناطق هستیم.

اما حاشیه‌نشینی غالبا اشکال زشت خود را در بخش مسکن نمایان می‌کند مسکن‌هایی به شکل حلبی‌آباد که به صورت زائده‌های ناموزونی از دل زمین حاشیه شهر بیرون آمده‌اند، این در حالی است که حاشیه‌نشینی در کهگیلویه و بویراحمد شکل دیگری دارد، خانه‌های لوکس با مصالح جدید که از این منظر هیچ شباهتی به مناطق حاشیه‌نشین نداشته و آنطور که معاون سیاسی و امنیتی استاندار کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید این استان بدترین و کم‌نظیرترین نوع حاشیه‌نشینی را در دنیا دارد.

محمدکاظم نظری ظهر امروز در نشست بررسی سکونتگاه‌های غیررسمی کهگیلویه و بویراحمد اظهار داشت: در این استان امکانات و منابع زیادی صرف ساخت و سازها در مناطق حاشیه‌نشین می‌شود و چهار تا بلوک و یا حلبی نیست که به راحتی بتوان آن‌ها را تخریب کرد از سویی با توجه به اینکه این فضاهای مسکونی با مصالح جدید اما در یک فضای غیراستاندارد ایجاد می‌شوند نمی‌توان خدمات عمومی و اجتماعی به آن‌ها ارائه داد و اصلاح آن‌ها هم از ساخت‌شان هزینه‌برتر است.

الحاق روستاهای حومه به شهر یاسوج

وی با بیان اینکه راه و شهرسازی متولی اصلی در این حوزه است که باید جوابگو باشد، افزود: البته در حوزه عمرانی مصوب شده است که روستاهای اطراف یاسوج به این شهر ملحق شوند که اگر عملی شود شهرداری‌ها ابراز و امکانات بهتری برای جلوگیری از ساخت و سازها دارند.

از صحبت‌های معاون سیاسی و امنیتی استاندار کهگیلویه و بویراحمد می‌توان به این نتیجه رسید که مسئولان این استان تنها چاره حل معضلات حاشیه‌نشینی در شهر یاسوج را ادغام این نواحی در درون نظام شهری می‌دانند در حالی که این اقدام به نوعی پاک کردن صورت مسأله است زیرا الحاق این مناطق به محدوده قانونی شهر، این احتمال را افزایش می‌دهد که پس از آن حاشیه‌های جدید متولد شود.

آنگونه که مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید 85 درصد کودکان کاری که مردم روزانه بر سر چهارراه‌ها و در دیگر نقاط شهرهای استان می‌بینند ساکن حاشیه شهرها بوده و ابزار تأمین هزینه‌های زندگی حاشیه‌نشین‌ها شده‌اند.

اما افزایش روزافزون جمعیت در حاشیه شهر یاسوج مشکل دیگری است که توسط بخشدار مرکزی شهرستان بویراحمد مطرح شد، نصیر پورعلی گفت: جمعیت حاشیه شهر یاسوج تقریبا با خود شهر برابری می‌کند و حتی در برخی جاها بیشتر شده است مسأله‌ای که شاید در سطح کشور کم‌نظیر باشد.

وی افزود: کسانی که مهاجرت می‌کنند به علت اینکه وضع مالی مناسبی برای تهیه زمین در سطح شهر ندارند در روستاهای حاشیه شهر یاسوج زمین‌های زراعی را خریداری و بدون رعایت اصول شهرسازی و بدون مجوز ساخت و ساز می‌کنند.

بخشدار مرکزی شهرستان بویراحمد عنوان کرد: در این راستا کمیسیون ماده 99 را فعال کردیم که حدود 300 پرونده تشکیل و پس از ارجاع به این کمیسیون برای آن‌ها رأی صادر شد اما در اجرا به مشکلاتی برخورد کردیم.

مجوز قلع و قمع ساخت و سازهای غیرمجاز صادر شد

پورعلی بیان کرد: نیروی انتظامی می‌گفت ما دستور قلع و قمع نمی‌دهیم اما در جلسه‌ای که با دادستان داشتیم این مجوز را صادر کرد که هر جایی ساخت و ساز غیرمجاز انجام شده و پس از تشکیل پرونده، در کمیسیون 99 رأی صادر شود قلع و قمع صورت گیرد که می‌تواند بازدارندگی خوبی داشته باشد.

وی ادامه داد: در بحث بازنگری طرح هادی روستاهای حاشیه شهر هم به بنیاد مسکن پیشنهاد دادیم هیچ فضایی را اضافه نکند مگر اینکه ابتدا فضاهای آموزشی، بهداشتی، ورزشی و غیره پیش‌بینی شود.

بخشدار مرکزی شهرستان بویراحمد از دستگاه‌های خدمات‌رسان خواست به ساخت و سازهای غیرمجاز خدمات ندهند و گفت: در برخی جاها زمین زراعی تبدیل به ساختمان مسکونی شده و خیلی سریع انشعابات آب، برق و گاز هم دریافت کرده که نتیجه آن ایجاد خیابان‌های کم عرض و معضلاتی است که در آینده گریبانگیر آن می‌شود.

خانه‌های لوکس حاشیه‌نشین‌های مادوان

اما بحث خانه‌های لوکس حاشیه‌نشین‌ها موضوعی بود که توسط شهردار مادوان به عنوان یکی از جنجالی‌ترین مناطق حاشیه‌نشین پیرامون یاسوج مطرح شد، وی با بیان اینکه در شهر یاسوج زاغه‌نشین نداریم، گفت: ساخت شهر مادوان اصولی نبوده و در این شهر خانه‌های لوکس با خیابان‌های 6 و هشت متری وجود دارد که اگر روزی زلزله بیاید خیلی سخت می‌توان آن‌ها را نجات داد.

وی افزود: شهرهای مادوان، بهلزار و مهریان بالغ بر 60 هزار نفر جمعیت دارند و وقتی که جمعیت به چنین میزانی رسید باید بیمارستان پیش‌بینی شود این در حالی است که نه بیمارستان داریم، نه زمین ورزشی و نه حتی یک متر پارک.

شهردار مادوان با بیان اینکه سال 89 کلنگ یک کتابخانه به زمین زده شد که هنوز به سرانجام نرسیده است، گفت: فقط دلمان خوش است که شهر هستیم این در حالی است که مادوان فاقد بسیاری از امکانات بوده و واقعا نیاز به کمک دارد.

وی از افزایش افسارگسیخته جمعیت شهر مادوان در دو سال اخیر خبر داد و ابراز کرد: سال 95 جمعیت مادوان حدود 20 هزار و 800 نفر بود اما الان حدود 30 هزار نفر در این شهر زندگی می‌کنند.

خدمات‌رسانی دستگاه‌های دولتی ضعف اصلی در حاشیه‌نشینی

دهیار مادوان سفلی هم گفت: کسانی که به روستاهای پیرامون یاسوج مهاجرت می‌کنند در فضایی ساخت و ساز می‌کنند که هیچ فضای آموزشی، بهداشتی و غیره پیش‌بینی نشده که در نتیجه کوچه‌های 6 متری هم از طریق خود مالکان پیش‌بینی می‌شود و هیچ نظارت دولتی بر آنها وجود دارد و نهایتا همین‌ها تبدیل به طرح هادی می‌شود.

وحید بادام‌فیروز افزود: با وجود ارجاع پرونده ساخت و سازهای غیرمجاز به کمیسیون 99 هیچ تصمصمی اتخاذ نمی‌شود و تا زمانی که این ضعف وجود دارد نه تنها ساخت و ساز کمتر نمی‌شود بلکه بیشتر هم می‌شود.

وی عنوان کرد: برخی فضاها به جز فضای سبز توسط بنیاد مسکن تغییر کاربری داده شده و به فضای مسکونی تبدیل می‌شود که این ضعف دولتی است و ضعف مردم نیست و جالب این است که پول تغییر کاربری‌ها هم به روستاها داده نمی‌شود که به وسیله آن خدمات ارائه دهیم.

دهیار مادوان سفلی ضعف اصلی در حاشیه‌نشینی را خدمات‌رسانی دستگاه‌های دولتی دانست و ابراز کرد: حدود 80 درصد ساخت و سازهای غیرمجاز انشعاب گاز دارند که یک معضل بزرگ است.

دهیار مزدک هم گفت: حدود 80 هزار نفر در سررود شمالی زندگی می‌کنند که به دلیل کمبود امکانات ورزشی، آموزشی، سرگرمی و تفریحات لازم مجبور می‌شوند روزانه از امکانات شهر یاسوج استفاده کنند که عدم تطابق فرهنگی بر روی فرهنگ مرکز استان تأثیرگذار بوده و درگیری‌ها و آسیب‌پذیری‌هایی در سطح شهر ایجاد می‌شود.

کوروش حبیبی افزود: احداث پارک ساحلی از پل مختار تا پل تنگ سریز می‌تواند تا حدود زیادی جوابگو باشد و بار سنگینی از دوش یاسوج بردارد که به علت عدم پیگیری دستگاه‌ها اقدامی در این زمینه انجام نشده است.

پارکی که به زمین کشاورزی تبدیل شد

وی عنوان کرد: احداث پنج هکتار پارک در مزدک تصویب شده بود که تنها یک هکتار آن اجرا شد و در چهار هکتار باقی‌مانده مردم کشاورزی می‌کنند و بنیاد مسکن هم هیچ اقدامی حتی برای حصارکشی دیوار آن انجام نداده است.

دهیار روستای مزدک ادامه داد: از دیگر مشکلاتی که وجود دارد این است که شرکت برق و گاز بدون هیچ استعلامی امتیازات لازم را می‌دهند و کمیته امداد و بهزیستی هم بدون صدرو پروانه برای ساخت مسکن تسهیلات پرداخت می‌کنند که نتیجه آن ساخت‌وسازهای بدون ضابطه است.

حبیبی با بیان اینکه بنیاد مسکن به یک بنگاه اقتصادی تبدیل شده که به هیچکس پاسخگو نیست، گفت: قرار بود که اگر تغییر کاربری صورت گیرد 70 درصد سهم دهیاری و 30 درصد سهم بنیاد مسکن دریافت نشود که این موضوع در مورد سهم دهیاری اجرا شده اما30  درصد سهم بنیاد مسکن به هر بهانه‌ای دریافت می‌شود.