عصر ساختمان- چراغ شکسته اتاق آمارهای مسکن، خانهاولیها را به بازنده «ثبات نسبی بازار» تبدیل کرده است. فقدان دادههای رسمی از نبض قیمت مسکن در تهران باعث شده، گروهی در بازار با فرصتطلبی از بیاطلاعی مصرفکنندگان نسبت به شکنندگی قیمت مسکن سوءاستفاده کنند و فضای معاملاتی را به نفع سرمایهگذار ملکی تدارک ببینند.
به گزارش پایگاه خبری «عصر ساختمان» به نقل از دنیای اقتصاد، پدیدهای تحت عنوان «سود چند 100میلیون تومانی ظرف 20 روز» در قسمتهایی از بازار معاملات مسکن تهران شیوع پیدا کرده که بازنده آن فقط یک گروه است؛ «مصرفکنندهای که احتمالا اولین خرید خانه» را تجربه میکند. گزارشی که در برنامه «تیتر یک» اکو ایران درباره این بازی جدید در زمین «رکود مسکن» به آن پرداخته شد، حاکی است: در شرایطی که «میل به سرمایهگذاری ملکی» با توجه به تداوم «ریسک جنگ» همچنان در سطح بسیار پایینی نسبت به سال گذشته قرار دارد، دستهای از واسطههای این بازار به دنبال «فرصتسازی» برای سرمایهگذاران هستند.
آنچه این فرصت را به وجود آورده، «شکنندگی» سطح قیمت مسکن در مناطق مصرفی تهران، از جمله مناطق میانی و جنوبی شهر است. افت شدید معاملات خرید از یکسو و تصمیم قطعی دستهای از مالکان برای فروش به هر دلیلی، «دو ویژگی بازار مسکن ماههای اخیر» است که در نهایت اسباب «افت نسبی و البته ثبات قیمت آپارتمان» را در تهران فراهم کرده است؛ این همان دلیلی است که زمینهساز قوی «شکنندگی قیمت» شده است به این معنا که عمدهفروشندگان، پساز اعلام «قیمت مدنظرشان»، قادر به فروش با همان قیمت اولیه نیستند بلکه باید «تخفیف قابلتوجهی» برای انجام معامله فروش در نظر بگیرند. این شرایط، یعنی «قابلیت تخفیف فروش»، در حال حاضر تبدیل به «فرصتسازی برخی واسطهها» برای سرمایهگذاران شده است تا برای «خریدار مصرفی». شگردی که علائم مشخص آن در بازار عرضه فایلهای فروش آپارتمان به راحتی قابل ردیابی و مشاهده است، به این صورت عمل میکند که واحد مسکونی با حدود 11 درصد پایینتر از «قیمت اولیه مالک» برای «تقاضای سرمایهگذاری»، کارسازی میشود و همزمان، 11درصد بالاتر یا «همسطح قیمت اولیه»، برای خانهاولیها بازاریابی میشود.
در این فرآیند، واحد مسکونی ابتدا برای سرمایهگذار معامله میشود و بعد از آن ظرف چند هفته، با کنار رفتن مالک اولی، با قیمت بالاتر بین مالک جدید (سرمایهگذار) و مصرفکننده، انعقاد قرارداد خرید و فروش در قالب معامله دوم، صورت میگیرد. به این ترتیب، خریداران مصرفی که میتوانند در بازار فعلی معاملات مسکن، با بهرهبرداری از شرایط شکننده قیمتها، برنده بازار باشند، در عمل بازنده محسوب میشوند. این پدیده «فرصتسازی برای خریداران سرمایهای»، با فرصتطلبی از «اتاق خاموش آمار معاملات مسکن» توانسته در بازار املاک تهران پا بگیرد.
چراغ شکسته اتاق آمار مسکن
2 سال پیش، «سامانهبازی» برخی مسوولان در حوزه مسکن که احتمالا «صحنه سیاستگذاری برای این بخش مهم اقتصادی» به «کارآموزی» گروهی از آنها تبدیل شده بود، رویه قدیمی ثبت معاملات مسکن و درج قیمتهای قطعی واحدهای فروش رفته را به هم زدند که نتیجهاش به خلق یک نوزاد ناقصالخلقه در قالب سامانهای که هیچکدام از مراجع اصلی آمارهای اقتصادی، «امکان اتصال به آن را نداشتند»، منجر شد.
از آن زمان تاکنون، این سامانه در ظاهر، کار را برای معاملهگران در بازار مسکن، «آسان» کرده اما انواع باگهای آن، نه تنها «ثبت معاملات» را پیچیده کرده که هنوز هم «بانک مرکزی» و «مرکز آمار» قادر به «آمارگیری» از دادههای آن برای «اعلام آمار رسمی قیمت مسکن و اجارهبها» نیستند. چراغ شکسته اتاق آمار مسکن عملا شرایطی را در بازار رقم زده که «چشم و گوش» خانهاولیها در برابر «تحولات محسوس ماههای اخیر» در این بازار، بسته است و این، امکان «بازیهای جدید معاملاتی و اقتصادی» را برای واسطهها و سرمایهگذاران و سایر ذینفعان «فضای تورمی» به وجود آورده است. در بازار معاملات مسکن، فضا، تورمی نیست بلکه قیمتها به نوعی در ثبات است. اما ذینفعان تورم ملکی با فرصتطلبی از «شرایطی که حل آن در حوزه مسوولیت دولت است»، فضا را تورمی یا غیرشکننده، جلوه میدهند.
پیشتر قولهایی برای «تعویض چراغ اتاق آمار مسکن» داده شد اما هنوز این وعده به بار ننشسته است. در برنامه «تیتر یک» اکوایران که با موضوع «سرنوشت مسکن در عصر آتشبس»، آخر هفته گذشته از سایت و شبکههای اجتماعی «اکوایران» و همچنین «دنیایاقتصاد» منتشر شد، آخرین وضعیت سطح قیمت و همچنین روند این بازار طی نیمه اول امسال تحتتاثیر شرایط بروز جنگ تحمیلی 12روزه و سپس آتشبس، تشریح و بررسی شد. در این برنامه به 3 سوال مورد توجه طیف فعال در بخش مسکن و ساختمان جواب داده شد؛ بازدهی مسکن از اول سال تاکنون چقدر بوده است؟ چرا راه بازار مسکن از بقیه بازارها در شرایط جنگی جدا شد؟ چرا تقاضای سرمایهای در این بازار حضور ندارد یا حضور آن نسبت به قبل کمرنگ شده است؟